Als de aanstaande collegereeks op dezelfde leest is geschoeid, kunnen studenten hun notitieblokje maar beter in de tas laten zitten. Luisteren naar docent Baan is een belevenis op zich. De presentatie, kracht bijgezet door middel van een eigenhandig in elkaar gedraaide computerpresentatie, lijkt niet bedoeld te zijn om een gestructureerd schriftelijk verslag op te leveren.

„De studenten hoeven er geen examen in te doen”, zegt Baan na afloop. „Ik ben op afroep beschikbaar, probeer een extra element aan hun studie toe te voegen. En dat is het belichten van de praktische dimensie van het ondernemerschap. Mensen moeten daarvoor warm te krijgen zijn. Ik mag een beetje voor de bevindelijke inbreng zorgen. Zoals je vroeger in de hervormde kerk een kans kreeg op de kansel op basis van singuliere gaven.”

In college één komt de boodschap duidelijk over. Hier staat een ondernemer die met zichtbaar plezier zijn ervaringen wil overdragen aan het aanstormende talent. Waarmee Baan de vereisten van de Erasmus Universiteit onderstreept, die een openhartige en constructieve wijze van kennisoverdracht van de ”Entrepreneur in Residence” verwacht. Onder deze deftige benaming gaat de ondernemer uit Putten gedurende een jaar zijn onderwijsactiviteiten vervullen.

Bij de aanstelling vorige week liet de universiteit weten een kandidaat te hebben gezocht „die zijn bedrijf tot grote hoogte had laten groeien en daarmee in de maatschappij zijn sporen heeft verdiend.” Het moest iemand zijn die aan de wieg van meerdere bedrijven heeft gestaan, en die óók tegenslagen heeft gehad. De teloorgang van Baan Company maakt dat ook aan de laatste kwalificatie ruimschoots is voldaan.

Met de aanstelling van Baan is de Erasmus Universiteit in Nederland de eerste die inhaakt op de Amerikaanse trend van onderwijs door ondernemers. In de Verenigde Staten heeft een aantal bedrijfskundige opleidingsinstituten inmiddels ervaring opgedaan met programma’s die op soortgelijke leest zijn geschoeid.

„Baan houdt zich verre van het verrichten van wetenschappelijk onderzoek”, meldt de universiteit voor alle zekerheid. Praktijkgericht onderwijs, dat kunnen de studenten in een reeks van vijftien colleges verwachten. Onderwijs en onderzoek moeten namelijk niet geïsoleerd zijn van de maatschappij, benadrukt rector magnificus Van Bemmel. „Een universiteit moet ondernemend zijn. We moeten met onze kennis de boer op.”

„Je moet een beetje geduldig zijn en het lef hebben om klein en eenvoudig te beginnen. Dat is moeilijk voor een hongerige jonge ondernemer, die toch ook wel een beetje hebzuchtig is. Velen struikelen door gebrek aan geduld. Een boom groeit niet in één nacht, tenzij het een wonderboom is”, doceert Baan in de collegezaal.

Als vereisten voor goed ondernemerschap schudt hij zaken uit de mouw als „doorzettingsvermogen, overtuigingskracht, flexibiliteit, vasthoudendheid en het afstand kunnen nemen van successen en mislukkingen.”

Waar Baan sterk op hamert, is het belang van de kleine stapjes. Vallen en opstaan is het credo voor de beginnende ondernemer. „Durf in jezelf te investeren.” Dat kan best zonder een mooi businessplan, dat de studenten aan de Erasmus Universiteit toch tot in de details leren opstellen. „Zonde van je tijd. Zo’n plan is funest in de beginfase”, oordeelt de docent.

Chique plannen op papier is meer iets voor later. „Je begint meer met onrust dan met visie”, betoogt Baan. Nog iets: „Bent u een workaholic? Ja? Dan bent u een zielenpoot.” Aan lesstof vast geen gebrek, komende tijd.

Vraag: De afgelopen tijd heeft u nogal negatief in het nieuws gestaan. Als je een bedrijf om zeep helpt en duizenden beleggers dupeert, kun je gastdocent worden aan de Erasmus Universiteit, sneerde een zakenblad. Werpt dat een schaduw over uw aanstelling?

Jan Baan kiest zorgvuldig zijn woorden. „Alle laster die na de Baan-story is gaan rondzingen, valt moeilijk te pareren. Wij behoren zelf tot de grootste verliezers. Na alles wat we hebben meegemaakt, kan ik achteraf zeggen dat het een goed leerproces was. Niet aantrekkelijk, wel leerzaam. Ondernemerschap is mooi, maar het kan wel eens eenzaam zijn.”