Economie Zuid-Afrika krijgt klap door aids-epidemie
De Zuid-Afrikaanse economie zal dit jaar hard worden getroffen door de gevolgen van de aids-epidemie. Het bedrijfsleven kijkt nog veel te veel de andere kant op.
Dat is het oordeel van Clem Sunter, beleidsmaker voor de mijngigant Anglo-American en pleitbezorger voor meer daadkracht van Zuid-Afrikaanse bedrijven in de strijd tegen aids. Na een periode van tien jaar waarin infectie met het aids-virus centraal stond, begint nu de sterfte. De besmettingscurve, aldus Sunter, heeft geen zichtbare economische gevolgen, maar de sterfte wel.
Naar schatting zijn afgelopen jaar 400.000 mensen aan de gevolgen van aids overleden. Desondanks zijn er volgens Sunter in Zuid-Afrika nog veel te weinig bedrijven die de epidemie serieus nemen.
Het mijnbedrijf Anglogold, onderdeel van Anglo American, is een uitzondering, zegt hij. Het ontwikkelde een eigen beleid om het personeel zo goed mogelijk te beschermen. Eind vorig jaar besloot Anglogold om aids-remmende middelen beschikbaar te stellen aan de werknemers. Ook andere grote bedrijven als autofabrikant Daimler Benz en biergigant SAB/Miller maakten de rekensom die aantoont dat een voortvarend aids-beleid veel goedkoper is dan het vervangen en opleiden van nieuwe werknemers.
„De toeristenindustrie is op dit ogenblik met zo’n 800.000 werkers de snelst groeiende. Maar ook daar doet aids-sterfte zich voelen, vooral in de hotelindustrie”, zegt de Nederlandse ondernemer Patrick Hijlkema van Hospitality Professionals, dat de toeristenbranche traint en adviseert. Hijlkema ziet bijzonder weinig doortastendheid. „Men kijkt de kat uit de boom. Men vraagt regelmatig aan ons wat de wet voorschrijft en wat er van ze verwacht wordt, maar voor het overige doen ze zelf nog heel weinig.”
Hijlkema’s observaties sluiten aan bij onderzoeksgegevens van ongeveer 250 middelgrote bedrijven waarvan bijna driekwart te kennen gaf geen aids-beleid te hebben opgezet. Zo’n 85 procent van de onderzochte bedrijven had zelfs nog nooit over een risicoanalyse nagedacht. Volgens Clem Sunter kan deze opstelling het Zuid-Afrikaanse bedrijfsleven duur komen te staan. „Buitenlandse investeerders weten van het aids-probleem. Die zullen dus eerder investeren in bedrijven met een doortastend aids-beleid, dan in degene die de kop in het zand steken voor de problematiek.”