SAS vecht tegen de ondergang
De Scandinavische luchtvaartmaatschappij SAS vecht een overlevingsstrijd. De drie grootaandeelhouders Zweden, Denemarken en Noorwegen willen graag van hun betrokkenheid bij het kwakkelende concern af, maar de vraag is wie met een aanvaardbare prijs over de brug wil komen.
Luchtvaartmaatschappij kan niet alleen verderVan onze correspondent
Als overnemende partij of fusiepartner worden genoemd Lufthansa, Air France-KLM en Finnair, maar die maken geen aanstalten. SAS-topman Mats Jansson herhaalde bij de presentatie van de jaarcijfers 2009 wat hij een jaar eerder ook al zei: zijn concern is niet in staat om alleen verder te gaan. Toch heeft het er veel van weg dat SAS dat voorlopig wel zal moeten, terwijl concurrenten terrein winnen. Concurrentie komt vooral van lowpricemaatschappijen zoals Ryanair, Norwegian en Transavia.
De tijd dat de gemiddelde Scandinaviër zonder erover na te denken automatisch met SAS vloog is allang voorbij. Maar door de economische crisis wordt er bij de aanschaf van een ticket zo mogelijk nog meer naar de prijs gekeken dan voorheen, ook door zakelijke reizigers. SAS doet wat zij kan maar ziet desondanks het aantal klanten teruglopen.
Alle analisten zijn het erover eens dat het kostenniveau van de maatschappij te hoog is, niet alleen ten opzichte van discounters, maar ook van vergelijkbare aanbieders als Air France-KLM en Lufthansa. Vooral de loonkosten spelen het bedrijf parten. Daar valt moeilijk aan te tornen, want de vakbonden in Scandinavië zijn sterk.
SAS bezuinigt wel, maar het blijkt toch te weinig. Vorig jaar bijvoorbeeld werd het aantal arbeidsplaatsen teruggeschroefd met 2000 naar krap 14.500, de personeelsbeperking bij dochtermaatschappijen niet meegerekend. Desondanks leed het concern in 2009 nogmaals een verlies, dit keer van 290 miljoen euro. Voor SAS was dat op zich een verbetering, want in 2008 zat het bedrijf voor 640 miljoen in de rode cijfers.
Om helemaal uit de verliezen te komen zet het concern de besparingskoers onverminderd voort en nogmaals zal het personeel daarvoor de nek moeten uitsteken. Verder krijgt het concern een nieuwe kapitaalinjectie van rond de 550 miljoen euro. Deze injectie komt boven op een soortgelijke actie vorig jaar.
Het overgrote deel daarvan zal wederom moeten komen van de drie staatsaandeelhouders. En daarmee doemt meteen een probleem op, want de vraag is of een hulpactie van staatszijde wel strookt met de regels in de EU. De brancheorganisatie van de lowpricemaatschappijen, de Elfaa, vindt van niet en dient daarom een klacht in bij de Europese Commissie.
