China benoemt nieuwe leiders
Hu Jintao is zaterdag zoals verwacht benoemd tot president van China. De machtsoverdracht aan een jongere generatie politici is daarmee na jaren voltooid.
Het Volkscongres, formeel de volksvertegenwoordiging maar in de praktijk een applausmachine, koos Hu met 2937 tegen 7 stemmen als president. Al begin jaren ’90 was Hu de aangewezen opvolger van Jiang Zemin, die nu 76 is. De afgelopen jaren heeft Hu steeds meer taken gekregen. Hij was al vice-president en eind vorig jaar werd hij ook secretaris-generaal van de communistische partij. Dat is de functie die de werkelijke macht brengt. Het presidentschap heeft vooral symbolische waarde.
Hu’s voorganger, Jiang Zemin, houdt achter de schermen grote invloed. Jiang heeft in zijn nadagen als president de partijtop volgestopt met getrouwen en hij blijft de baas over het 2,5 miljoen man tellende leger. Jiangs voornaamste vertrouweling, Zeng Qinghong, werd zaterdag vice-president. De manier waarop Jiang afstand doet van de macht, heeft hij afgekeken van zijn voorganger, Deng Xiaoping. Deng legde medio jaren ’80 al zijn functies neer, maar bleef nog wel twee jaar aan als opperbevelhebber.
Hu krijgt als voornaamste taak de economische liberalisering van China voort te zetten en er tegelijkertijd voor te zorgen dat de communistische partij niets aan macht inboet. Deng begon in 1979 met die politiek, Jiang zette haar voort. Het beleid heeft tot nu toe geleid tot grote economische groei en de toetreding van het communistische China tot de Wereldhandelsorganisatie (WTO). De keerzijde is inmiddels ook duidelijk: de werkloosheid stijgt en de kloof tussen arm en rijk wordt groter.
Zondag koos het parlement de 60-jarige Wen Jiabao tot premier, ook een machtige functie. Wen was de enige kandidaat. Hij werd gekozen met 2906 stemmen voor, 3 stemmen tegen en 16 onthoudingen. Maandag stemt het parlement in met de benoeming van enkele vice-premiers, ministers en de president van de centrale bank.
De kandidaten voor andere posten kregen iets meer tegenstemmen, maar werden eveneens met overweldigende meerderheid gekozen. De 64-jarige Jia Chunwang, de nieuwe topman van het openbaar ministerie, kreeg 58 stemmen tegen, terwijl 73 afgevaardigden zich van stemming onthielden. Hij kreeg echter nog altijd 2807 stemmen voor. Naar algemeen wordt aangenomen zijn de tegenstemmen geen gedurfde uiting van protest, maar wordt de precieze uitslag achter de schermen voorgekookt.
Jia was tot nu toe minister van Veiligheid en als zodanig onder meer verantwoordelijk voor het harde optreden tegen de meditatiebeweging Falun Gong, die door de communistische partij als een subversieve sekte wordt beschouwd. Hij staat bekend als een vastberaden man van de wet die korte metten wil maken met de corruptie. Die is ook binnen de partij alomtegenwoordig, waardoor de reputatie van de partij averij heeft opgelopen.
Xiao Yang werd herbenoemd als president van de hoogste rechtbank van China, met 2799 stemmen voor, 80 tegen en 56 onthoudingen. Die uitslag weespiegelt volgens Rita Fan, een afgevaardigde uit Hongkong, dat „de afgevaardigden niet volledig tevreden zijn over het rechtssysteem en de kwaliteit van sommige rechters, maar toch vinden dat Xiao Yang hard zijn best heeft gedaan en dat hij nog een termijn moet krijgen om nog harder zijn best te doen.”