De actie was gericht tegen een oorlog in Irak. Het Amerikaanse leger heeft de afgelopen weken via Iskenderun militair ondersteuningsmaterieel overgebracht naar de Turks-Iraakse grens. De actievoerders, die behalve uit Turkije afkomstig zijn uit België, Groot-Brittannië, Australië en Libanon, zijn in hechtenis genomen.

’Als de Verenigde Staten zo gebrand zijn op ontwapening, dan moeten ze bij zichzelf beginnen’, zo stelden de actievoerders in een schriftelijke verklaring. ’Het zijn de VS die de meest geavanceerde wapens ter wereld bezitten en het zijn de VS die het grootste arsenaal massavernietigingswapens ter wereld bezitten.’

Bij een andere ingang van de haven vertrokken demonstranten na een verklaring tegen de oorlog te hebben voorgelezen.

Ook in enkele andere Turkse steden werd vrijdag gedemonstreerd. In Istanbul legden ongeveer vijftig leden van een kleinen linkse partij een zwarte rouwkrans bij het Amerikaanse consulaat om te protesteren tegen het stationeren van Amerikaanse militairen in Turkije.

In Rusland kwam Greenpeace eveneens in actie tegen de dreigende oorlog.Twee klimmers met speciale uitrusting en gekleed in fel oranje vesten bevestigden een enorm spandoek met ’Veto de Oorlog’ aan een brug over de Moskva, de rivier waarnaar de Russische hoofdstad is vernoemd. Een tweede spandoek met ’Stop de Oorlog’ in het Russisch en Engels werd neergelegd op het stenen talud. De politie haalde de spandoeken later weg met het argument dat Greenpeace geen toestemming had gevraagd.

Ook elders in de wereld werd tegen oorlog gedemonstreerd. In de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur lieten enkele honderden demonstranten witte duiven los. Toen zij door de politie werden weerhouden van een mars naar de Amerikaanse ambassade verbrandden zij een Amerikaanse vlag. Op de borden die de demonstranten meedroegen stonden teksten als ’Vernietig Bush’, ’Lang Leve de Islam’ en ’Amerika is terreurstaat nummer 1’.

In Bisjkek, de hoofdstad van Kirgizië, liepen ongeveer 350 mensen mee in een protestmars. ’Sleep ons niet mee in een oorlog’ en ’De vredige hemel boven Kirgizië is niet voor oorlog’ stond op hun spandoeken. Kirgizië is de enige van de Centraal-Aziatische landen die steun heeft uitgesproken voor de pogingen van Duitsland, Frankrijk en Rusland om een oorlog te voorkomen.

In Duitsland gaven meer dan 100.000 werknemers en scholieren gevolg aan een oproep van de Europese vakbeweging om vrijdag korte tijd het werk neer te leggen onder het motto ’tien minuten tegen de oorlog’. In Nedersaksen was de actiebereidheid met 50.000 deelnemers het hoogst.

Ook in Spanje gaven duizenden werknemers gehoor aan de vakbondsoproep. Oppositiepartijen sloten zich bij hen aan. De leider van de Socialistische Partij, José Luis Rodriguez, zei te hopen dat de Spaanse premier José Maria Aznar op zijn komende topoverleg met de Amerikaanse president George Bush en de Britse premier Tony Blair tegen Bush zal zeggen dat hij geen oorlog moet beginnen als hij daarvoor geen steun krijgt van de Verenigde Naties. ’Dat is wat de meerderheid van de mensen wil’, zei Rodriguez. Volgens opiniepeilingen is 80 procent van de Spanjaarden tegen een oorlog. Aznar, die zich met volle overgave achter Bush en Blair heeft gesteld, herhaalde vrijdag op een bijeenkomst van zijn Volkspartij dat Irak weigert te ontwapenen. ’Moeten we dan allemaal de andere kant uit kijken?’ vroeg hij. ’Het is altijd makkelijker om niets te doen.’