CDA en PvdA hebben donderdag bij de onderhandelingen voor een nieuw kabinet besloten de AWBZ fors uit te kleden. Deze verzekering voor gehandicaptenzorg, verpleging en verzorging, thuiszorg en geestelijke gezondheidszorg dreigt als gevolg van de vergrijzing onbetaalbaar te worden.

Als er niet wordt ingegrepen, lopen de kosten de komende jaren op met 2 tot 3,5 miljard euro. De onderhandelaars Verhagen (CDA) en Bos (PvdA) hebben afgesproken dat alleen zware medische risico’s, zoals chronische aandoeningen en gehandicaptenzorg, onder de AWBZ blijven vallen.

De andere bijzondere ziektekosten worden allemaal overgeheveld naar de algemene zorgverzekering (basisverzekering), omdat ze volgens CDA en PvdA niet thuishoren in de AWBZ. Als argument voeren ze aan dat die behandelingen allemaal zijn gericht op herstel. Daarom kunnen ze in hetzelfde pakket als de huisarts en tandarts vallen.

Gevolg van de maatregel is dat de basisverzekering nog duurder zal worden, zij het dat mensen met lage inkomens compensatie krijgen. PvdA-leider Bos tekende aan „tegen de mensen te zullen blijven zeggen dat het wegwerken van de wachtlijsten geld zal kosten.”

CDA en PvdA hopen dat de premieverhoging enigszins binnen de perken zal blijven doordat er bij de invoering van een nieuw zorgstelsel in 2006 meer concurrentie in de gezondheidszorg komt. Daarnaast denken ze veel te kunnen bezuinigen op de bureaucratie. Hoe hoog de premie van de basisverzekering precies wordt en in hoeverre de hoogte afhankelijk zal zijn van het inkomen is nog een heikel discussiepunt aan de formatietafel.

Ook met betrekking tot het softdrugsbeleid sloegen Bos en Verhagen spijkers met koppen. Het CDA sprak een veto uit over het voorstel van de PvdA de toevoer van softdrugs aan coffeeshops te legaliseren. De aanvoer wordt ook in de toekomst gedoogd, maar er komt op voorspraak van het CDA een strikter vestigingsbeleid voor de shop. Zo zijn ze in buurt van scholen absoluut taboe.

Verder spraken de partijen af dat het kiesstelsel gemoderniseerd zal worden. De komende tijd wordt gestudeerd op verschillende systemen waarin de regio’s beter vertegenwoordigd zijn in de Tweede Kamer. Een van de mogelijkheden is de Duitse variant, waar de kiezer een landelijke en een regionale stem uitbrengt. Doelstelling is de band tussen kiezer en volksvertegenwoordiger te versterken.

CDA en PvdA spraken donderdag ook over de burgemeesterbenoeming. De PvdA ziet waarschijnlijk haar wens uitkomen dat de gemeenteraad in de toekomst de burgemeester kiest. Nu draagt de gemeenteraad twee kandidaten voor aan de minister van Binnenlandse Zaken, die de knoop vervolgens doorhakt.

In ruil hiervoor krijgt het CDA mogelijk voor elkaar dat geen gemeentelijke herindelingen meer worden opgelegd. De regio’s gaan daar in de toekomst zelf over, zodat wordt voorkomen dat gemeenten tegen hun zin worden opgeslokt.