Léon Berben
Léon Berben is te beluisteren met het hele orgel-oeuvre van Lübeck. Deze componist (1654-1740) bespeelde in de Hamburgse Nicolaikirche het toenmalig grootste orgel ter wereld. Bouwer Arp Schnitger was een vriend van Lübeck; ze werkten veel samen.
Lübecks grote faam was waarschijnlijk vooral gebaseerd op zijn kunnen als improvisator; zijn composities halen niet het niveau van Weckmann, Buxtehude of Bruhns. Nog een reden dat zijn werken niet vaak gespeeld worden: sommige gebruikte toonsoorten zijn moeilijk realiseerbaar op orgels met een oude stemming.Voor deze cd werden twee orgels gekozen: het grote vierklaviersinstrument in de Hamburgse Jacobikerk en het veel kleinere dorpsorgel in Weener, beide van Arp Schnitger. Berben is een voortvarend organist die met veel muzikaliteit en agogiek deze Noord-Duitse muziek weet neer te zetten.
Toch kan de cd als geheel mij niet overtuigen. Eerst de registerkeuze: het overgrote deel van Lübecks oeuvre bestaat uit preludia, die zonder uitzondering in plenumregistraties gespeeld worden. Dit levert na een paar tracks al luistermoeheid op, hoewel het grote Hamburgse orgel mede dankzij de goede opname erg indrukwekkend klinkt. Waarom niet meer diversiteit en contrast in registraties?
De keus voor twee orgels is eveneens merkwaardig: na de massieve klank van Hamburg is de overgang naar het meer kamermuzikale klankbeeld van het orgel in Weener enorm. De reden hiervoor laat zich moeilijk raden; hoewel Hamburg de ‘strengere’ stemming heeft, speelt Berben juist daar de stukken in problematische toonsoorten. Een bevredigend antwoord op dit stemmingsprobleem geeft de cd niet: dat had de productie pas echt waardevol gemaakt!
Vincent Lübeck, Organ Works; Léon Berben, Arp Schnitgerorgels St. Jacobi Hamburg en St. Georg Weener; Aeolus (AE-10571); € 14,99.