Bus gemist? Taxi te duur? Jammer, dat wordt wachten of lopen. Zo niet in Ulm, gelegen tussen Stuttgart en München. Daar hebben de 120.000 inwoners sinds maart vorig jaar een extra mogelijkheid om zich te verplaatsen. Car2go, zo heet het nieuwe mobiliteitsconcept, uitgedacht door autofabrikant Daimler. Niet minder dan 200 blauw-witte smarts fortwo dienen als basis voor het geheel.Aan de voet van ’s werelds hoogste kerktoren, die van de Ulmer kathedraal, vertelt car2go-woordvoerder Andreas Leo over het project. „We zijn niet zomaar een autoverhuurder”, benadrukt hij direct. „Na registratie kan iedereen, wanneer hij maar wil, een beschikbare auto gebruiken. Terugbrengen hoeft niet, zolang de auto maar op een niet-betaalde parkeerplaats in Ulm staat. Of op een van de speciale car2go-plekken.” Dit alles voor 19 cent per minuut, inclusief brandstof, parkeergeld en verzekering.

Al pratend steekt hij het marktplein over en opent de deuren van het Stadthaus. Een blauw-wit bord staat bij de trap en nodigt bezoekers uit om een kijkje te nemen op de benedenverdieping. Daar bevindt zich een van de vele car2go-shops die de stad rijk is. Leo: „Hier registeren we onze klanten.” Twee studenten hangen over de balie, terwijl een medewerker op een laptop gegevens intikt.

Vooral de eerste maanden liep het storm, aldus Leo. „We zijn echt verbaasd over de animo voor het project. Sinds maart hebben we meer dan 16.000 mensen geregistreerd, die per dag zorgen voor 600 tot 1000 verhuren. Op dit moment hebben we zo’n 15 procent van alle rijbewijshouders in Ulm als klant.”

Na registratie krijgt de klant een chip op het rijbewijs. Deze is nodig om de auto te openen. In parkeergarage Am Rathaus staan twee smarts op blauw omlijnde parkeerplekken. Mochten de enorme car2go-stickers nog niet zijn opgevallen, dan verraadt een kastje achter de voorruit wel dat het om huurauto’s gaat. De smart aan de linkerkant zendt een groen lichtsignaal uit, terwijl het lampje van de auto rechts rood knippert. „Daaraan kun je zien of een auto wel of niet beschikbaar is”, legt Leo uit. „Eén is gereserveerd door iemand die hem straks gaat gebruiken. Dat is het mooie aan ons systeem. Je kunt op de bonnefooi een auto zoeken, maar je kunt er ook voor zorgen dat hij voor je klaar staat.”

Ondertussen haalt hij zijn rijbewijs met chip te voorschijn en houdt het voor het kastje. Na enkele seconden springt het lampje op rood en met een klik is de auto open. Maar waar is de sleutel? Leo wijst glimlachend op een touchscreen in de auto. „Tijdens registratie kiest de klant zijn eigen pincode, die je hier ingeeft.” Hij toetst vier cijfers in en opnieuw is een klik hoorbaar. Het dashboardkastje gaat open en daar bevindt zich de sleutel, die voorzien is van een chip. Deze past in een speciale houder. Zodra de bestuurder de chip, en daarmee de sleutel, verwijdert, begint de verhuur. Is de chip weer terug op zijn plek, dan stopt de verhuur. Het bedrag wordt via automatische incasso verrekend.

De computer in de auto stelt drie vragen aan de bestuurder voor aanvang van de rit. Hoe is de staat van de auto van binnen, hoe ziet hij er vanbuiten uit en heeft de auto schade­? Het lijkt erop alsof hiermee de auto een keuring ondergaat, maar eigenlijk is de vorige gebruiker onderwerp van oordeel. Leo legt uit: „Hoewel we positief verrast zijn door de netheid van klanten, is er altijd wel een zwart schaap in de familie. Die kunnen we met ons programma opsporen als de auto’s die hij of zij gebruikt direct daarna een slechte beoordeling krijgen. Zo hebben we al eens een mevrouw vermaand die steeds haar langharige hond meenam in de auto.”

Tijd voor een proefrit. Onderweg door de stad wijst Leo meermalen op passerende car2go-auto’s. „Ik heb het niet in scène gezet hoor”, grapt hij. Een gebruiker die zich tijdens de rit geconfronteerd ziet met een bijna lege tank, vindt in het dashboardkastje een tankpas. Nadat hij de auto heeft uitgezet, verschijnt op de touchscreen een knop ”tanken”. Hierna toont het scherm een pincode, waarmee getankt kan worden. Daarnaast is een serviceteam actief dat auto’s ook weer voorziet van een volle tank.

Hoe weet de klant een beschikbare auto te vinden? Leo laat dit via de website car2go.com zien. Een kaart van de stad Ulm toont alle plaatsen waar smarts staan. Een klik op zo’n autosymbool resulteert in een tekstballonnetje. Hierin staat het kenteken, de straat waar de auto zich bevindt, hoe schoon de auto is en hoeveelheid brandstof er nog in de tank zit. Ook geeft de site de mogelijkheid om de auto te reserveren.

Het concept trekt mensen die de bus lastig en een taxi duur vinden. Vooral dames hebben het voorzien op de smarts. Logisch, volgens Leo. „Parkeren is eenvoudig en je hoeft je geen zorgen te maken over een enge taxichauffeur of lastige busgenoot. Privacy gegarandeerd.”

Het is niet voor niets dat Daimler voor de smart fortwo gekozen heeft. Belangrijkste argument is dat de stadsauto uit eigen stal komt. Hierdoor zijn ze betrekkelijk voordelig te leveren en blijven de kosten laag.

Daarnaast zijn parkeerplaatsen in de stad een schaars goed. Daimler heeft voor car2go daarom kleine autootjes ingezet, waarvan er twee op één plek passen. Ook op plekken in de stad waar eerder geen parkeerruimte mogelijk was, zijn speciale car2go-plaatsen gecreëerd. De smarts zijn uitgerust met een driecilinder dieselmotor met een inhoud van 799 cc, goed voor 45 pk en een uitstoot van 88 gram CO2 per kilometer. Daarmee verdienen ze een groen A-label.

Dat het autootje relatief schoon is, blijkt uit recent onderzoek van de ANWB en Natuur en Milieu. De top tien van schoonste stadsauto’s op diesel wordt aangevoerd door, inderdaad, dezelfde smart fortwo.

Het succes van Ulm heeft navolging gekregen in Austin, de hoofdstad van de Amerikaanse staat Texas. Eind dit jaar volgen weer twee steden. Het is nog niet bekend welke dat zijn, omdat onderhandelingen met gemeenten nog lopen. Of Nederland daar bij zit? Wie weet.

Hoe bevalt het nieuwe vervoersconcept car2go in de praktijk? Karin Ott, secretaresse en geboren en getogen in Ulm, registreerde zich al snel na de lancering. „Vooral de eenvoud spreekt me erg aan.”

De 26-jarige Duitse gebruikt de car2go-auto’s drie tot vier keer in de week. Vooral voor het winkelen is het handig, vindt ze. „Met mijn eigen auto betaal ik al snel 4 euro aan parkeergeld. De smarts kun je altijd wel kwijt op een speciale gratis parkeerplek ergens in de buurt.”

Wanneer Ott vertrekt, maakt ze de afweging welk soort vervoer ze gebruikt: eigen auto, bus of car2go. „Het is afhankelijk waar ik zijn moet. Een rit buiten de stad doe ik altijd met de auto of trein. Naar sommige vrienden pak ik de bus, omdat het bijvoorbeeld een directe verbinding is en ik vlak voor het huis kan uitstappen. Maar er zijn ook plekken in de stad waar de bus 45 minuten voor nodig heeft, terwijl het me met car2go slechts 10 minuten kost.

De 19 cent per minuut vindt Ott goedkoop, zeker gezien de luxe die ze ervaart. „Het is alles inclusief. Binnen maximaal vijf minuten lopen kom je een beschikbare auto tegen en je hoeft je niet te storen aan anderen. Heerlijk.”