Auschwitz Comité protesteert tegen afwijzing namenwand door collegeEigenlijk had de wand er al moeten staan: 2009 is genoemd als jaar waarin het monument gerealiseerd moest zijn. Het stadsbestuur heeft uitvoering van het plan echter vooralsnog geblokkeerd.

De 110.000 omgebrachte Joden, Sinti, Roma, verzetsstrijders en politieke gevangenen die op de wand –„het mogen ook zuilen zijn, of wat dan ook”– moeten worden vermeld, vormen bijna de helft van het aantal Nederlandse slachtoffers tijdens de Tweede Wereldoorlog. „Het gaat om de mensen die nooit een graf kregen. Op deze wijze willen we een ‘grafsteen’ voor hen realiseren”, zegt comitévoorzitter J. Grishaver.

Het comité dacht aan een gedenkteken in het Wertheimpark, bij het Auschwitzmonument. Stadsdeel Centrum noemde echter het Plantage Westermanplantsoen als mogelijkheid, tegenover Artis. „Stadsdeelvoorzitter Van der Stoel steunde het plan”, zegt Grishaver. „Het nieuwe stadsdeelbestuur vond het echter stadsdeeloverschrijdend: het gemeentebestuur moest erover beslissen.”

Een handtekeningenactie voor het voorstel leverde al meer dan 10.000 steunbetuigingen op. Het Joods Historisch Museum wijst het project echter af omdat het zelf al een wand met familienamen van Joodse slachtoffers heeft en een digitaal monument met de individuele namen realiseert. „Burgemeester Cohen vroeg ons samen tot een oplossing te komen”, zegt Grishaver. „Als dat niet zou lukken, zou hij een bemiddelaar aanwijzen. Dat heeft hij niet gedaan; het college heeft het plan afgewezen. Tegen dat besluit protesteren wij nu. Cohen heeft een merkwaardige dubbelrol, want hij is ook voorzitter van het Joods Historisch Museum.”

Een gemeentewoordvoerder ontkent dat een bemiddelaar was toegezegd. „Het college heeft besloten dat de wand er alleen mag komen als er overeenstemming met de andere organisaties is. Omdat die ontbreekt, is het plan afgewezen.”

De wand wordt geen concurrentie voor die in het museum, zegt Grishaver. Afgelopen zondag pleitte hij tijdens de Auschwitzherdenking voor „een tastbaar monument op een openbare plek, waar mensen ieder moment, 24 uur per dag, naartoe kunnen gaan, om te herdenken, een naam te lezen of aan te raken, een steentje achter te laten, bloemen te leggen, of een kaarsje aan te steken.”

„Wij willen een plaats waar ook grote groepen kunnen komen”, vult Grishaver aan. „Het is geen concurrentie, maar een mooie aanvulling op de oorlogsmusea.”

Het idee ontstond toen in 2005 –zoals ook dit jaar gebeurde– in Amsterdam en Westerbork de 102.000 namen werden voorgelezen van alle Nederlandse Joden die tijdens de Tweede Wereldoorlog omkwamen. Een namenwand geeft door zijn massaliteit de omvang van de gruwelijkheden weer. Voorbeelden zijn het Vietnammonument in Washington, de wand in het Nederlands Paviljoen in Auschwitz met 60.000 namen van de Nederlanders die in dit kamp zijn vermoord en de wand in het Verzetsmuseum in Leeuwarden waarop 602 omgekomen Friese Joden zijn vermeld.

namenwand.nl