„IJsland loog over situatie Icesave”
De IJslandse centrale bank heeft De Nederlandsche Bank „voorgelogen” over de toestand van Landsbanki, het moederbedrijf van de IJslandse internetspaarbank Icesave waar veel Nederlanders hun geld verloren.
Dat zei Arnold Schilder, tot 2008 directeur toezicht bij DNB, maandag tegen de commissie-De Wit.„Ik kan niet anders zeggen dan dat de IJslandse collega’s ons hebben voorgelogen”, zei Schilder. Samen met DNB-president Wellink trok hij met zorgen over Landsbanki keer op keer aan de bel bij de IJslandse centrale bank. „Het was steeds een hallelujaverhaal”, zei Schilder over het antwoord van de IJslanders. In oktober 2008 gingen Landsbanki en Icesave toch failliet.
Schilder zei dat ook andere centrale banken niet altijd volledig waren in het verschaffen van informatie. Maar IJsland was in omvang een uitzondering. „Het was de enige keer dat we echt voor de gek zijn gehouden.”
Volgens Schilder is het voor DNB een van de belangrijkste lessen dat je als toezichthouder nog meer moet doorzeuren om informatie. „Soms had ik –op z’n Hollands gezegd– meer moeten doordrammen.” Ook moet DNB in de toekomst nog somberder zijn in de aannames van risicomodellen en zogeheten stresstests. „We waren conservatief, maar we hadden nog conservatiever moeten zijn. Maar we konden niet anders dan we gedaan hebben en we zouden het wat mij betreft weer zo doen.”
De huidige president Nout Wellink liet maandag weten dat er ooit een nieuwe crisis komt. „Want de oorzaken van een volgende crisis kennen we nog niet. Ik zou zo ontzettend graag vandaag de risico’s van morgen kennen.”
De DNB-president noemde een aantal punten die nodig zijn om een nieuwe crisis te voorkomen. De kapitaaleisen voor banken moeten omhoog. Als dat internationaal niet geregeld kan worden, moet Nederland desnoods daar zelf aan beginnen. Ook moeten toezichthouders veel alerter zijn als de financiële sector weer allerlei ingewikkelde nieuwe producten gaat ontwikkelen. Innovatie leidt tot risico’s, aldus Wellink.
Hij pleitte verder voor een Europese toezichthouder en stelde dat commissarissen „echt deskundig”, veel harder en veel kritischer moeten zijn.
Verder wil de president, anders dan minister Bos van Financiën, dat de aansprakelijkheid van zijn instelling wordt beperkt. Het huidige systeem waarbij DNB aansprakelijk gesteld kan worden voor schade „is een probleem.”