Blij met Radio Bloemendaal
Als Jan Schraal op zijn leven terugkijkt, ziet hij telkens weer Gods leiding. „De Heere werkt vaak door kleine dingen”, zegt de 87-jarige inwoner van Urk, schrijver van artikelen over zijn woonplaats en verzamelaar van kerkblaadjes.
In zijn woning vertelt Schraal over wonderlijke bewaring in de Tweede Wereldoorlog en –aanleiding tot het gesprek– de wereldreis van ansichtkaarten die ten slotte in Urk belandden.In de oorlog werd de toen ruim twintig jaar oude Urker gezocht door de Duitsers. Hij vluchtte naar de boerderij van Iede Snoek in het Drentse Gees. Jan kende de boer, omdat zijn voorgeslacht uit Urk kwam. Tijdens zijn onderduiktijd ontsnapte hij ternauwernood aan de Duitsers die een razzia hielden om jongeren op te pakken voor werk in Duitsland. De vijanden stonden voor het huis waarin hij was, maar ze gingen daar om een wonderlijke reden niet naar binnen.
Eenzelfde situatie deed zich later in Urk voor. „De Duitsers zochten Urker jongens. Ik lag tijdens de huiszoeking in een schuilplaats, een hol achter een stapel stenen. Op 40 centimeter bij me vandaan, aan de andere kant van het muurtje, ging een Duitser staan, die er twee uur bleef. Al die tijd kon ik precies horen wat hij deed en kon ik me niet verroeren. Het is Gods leiding dat de Duitser me niet ontdekt heeft.”
Jan Schraal hield zich niet altijd aan de door de vijand ingestelde avondklok, die bepaalde dat er na zes uur niemand meer op straat mocht zijn. Op een keer, toen hij weer te laat was, zagen de Duitsers hem en schoten ze op hem, iets wat in het laatst van de oorlog vaker gebeurde. „Een kogel ketste af op een steen waarvoor ik zojuist gestaan had. Opnieuw had de Heere me wonderlijk bewaard.”
Canada
De Urker laat een pakje ansichtkaarten zien, keurig bijeengehouden door een elastiekje. „Deze kaarten hebben een wonderlijke reis gemaakt. Ze zijn uit Nederland naar Canada gegaan en op een zeer bijzondere manier in mijn bezit gekomen.”
Op de boerderij van Iede Snoek in Gees had Schraal kennisgemaakt met Janny, de dochter van de boer. Na de oorlog waren ze elkaar vergeten. Dat zou zo gebleven zijn, als er niet iets bijzonders was gebeurd. Janny, die inmiddels Rekman-Snoek heette, zette met haar man een antiekwinkel in Haarlem op. Later trok haar gezin naar het Canadese Ontario. Op een keer gaf een kennis haar een blaadje uit Urk, ”Stuurboord”. In het nummer van 6 mei 1992 stond namelijk een artikel over de boerderij van haar vader: ”Oorlog en verzet rond de boerderij van Iede Snoek”. Via de uitgever kwam Janny in contact met de schrijver van het artikel, Jan Schraal. „Ze herkende me eerst niet meer, maar het contact was snel gelegd. We hebben in de jaren erna een drukke correspondentie gevoerd, over de oorlog en over haar voorgeslacht. Ik heb ordners vol bewaard. Op een gegeven moment stuurde ze twee ansichtkaarten van de Hoogeveensche Vaart, waaraan Gees ligt, en een groot aantal ansichtkaarten over Radio Bloemendaal.”
Radio Bloemendaal, die nog steeds bestaat, was een kerkzender van de gereformeerde kerk van Bloemendaal, gestart in 1924. In 1964, ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de kerkzender, stuurden veel luisteraars bedankkaarten. „Er zitten zeer bijzondere bij. Hier heb ik een kaart waarop ”Help, help” staat. Op verschillende kaarten staat een heel verhaal. „Moge God deze kleine zender die zo onnoemelijk veel zieken en angstige mensen bereikt, in de komende jaren rijkelijk zegenen. Het hoeft immers geen grote zender te zijn. God gebruikt ook vaak de kleine gewone mensjes om zijn Woord uit te dragen. En wat zijn er onder hen vaak grote getuigen van de Heere.”
„Uit al deze kaarten krijg ik de indruk dat er veel geestelijke nood was en dat Radio Bloemendaal met zegen gewerkt heeft”, zegt Schraal. „Het is Gods leiding dat ik deze kaarten na een wereldreis gekregen heb. De leiding van de Heere in mijn leven is wonderlijk geweest, telkens weer. Ik kan Hem niets anders aanbieden dan handen vol zonden, maar Hij heeft mij telkens weer geholpen. We moeten de daden van God niet vergeten.”