De Stichting Moeders van Srebrenica wil de Verenigde Naties (VN) en de Nederlandse staat aanklagen wegens ernstige nalatigheid bij de val van de moslimenclave in juli 1995. De zaak tegen de Staat, die de kwestie doorverwijst naar de VN, ligt voorlopig stil.Probleem voor de betrokkenen is dat de internationale organisatie immuniteit kent. Dat betekent dat de VN niet vervolgd kunnen worden voor acties die onder hun verantwoordelijkheid gebeuren. De rechtbank in Den Haag achtte zich in juli 2008 om die reden dan ook onbevoegd de zaak inhoudelijk te behandelen.

De advocaten van de moeders, Marco Gerritsen en Axel Hagedorn, betoogden het principieel onjuist te vinden dat de VN nu nooit kan worden aangesproken op falen. Ze wijzen erop dat de VN al sinds de oprichting in 1946 in gebreke blijft een eigen rechtsgang in te stellen, terwijl dat wel opgelegd was. In hun ogen is dat ook in strijd met het Europees verdrag voor de rechten van de mens (EVRM).

Volgens de eisers valt de VN veel te verwijten. Kortgezegd komt het erop neer dat de VN en de Nederlandse blauwhelmen faalden de inwoners van Srebrenica te beschermen, terwijl dat wel was toegezegd. De redenen hiervoor waren volgens hen grotendeels verwijtbaar. Ze wezen erop dat de militairen zelfs hielpen bij het wegvoeren van mannen, van wie later naar schatting acht– tot tienduizend werden vermoord door de Bosnische Serviërs.

Net als eerder bij de rechtbank trad de landsadvocaat, G.J. Houtzagers, donderdag op namens de VN. De bewering dat de VN betrokken was bij genocide noemde hij „de wereld op zijn kop zetten". De Bosnische Serviërs waren de schuldigen.

Hij wees erop dat het volkenrecht uitgaat van onschendbaarheid van de VN en dat alle jurisprudentie die bevestigt. Als dat niet zo was, zou de VN overal ter wereld betrokken kunnen worden in rechtszaken. Juist voor een organisatie die wereldwijd geweld wil bestrijden, zou dat een slechte zaak zijn, aldus de landsadvocaat.

Het hof doet op 30 maart uitspraak.