Een boete voor te late indiening van de aangifte wordt pas opgelegd als iemand niet binnen tien dagen reageert op een aanmaning, maar het is altijd verstandig de aangifte vóór 1 april in te dienen.Wie denkt extra tijd nodig te hebben voor het invullen van de aangifte, kan voor 1 april uitstel aanvragen via de Belastingtelefoon (0800-0543) of via een briefje aan het eigen belastingkantoor (onder vermelding van persoonsgegevens en fiscaal nummer).

Op de site van de Belastingdienst kan een aangifteprogramma worden gedownload. Na alle vragen ingevuld te hebben, kan de aangifte worden ondertekend met de zogenoemde DigiD-code en verstuurd naar de Belastingdienst. Eventuele papieren biljetten zijn verkrijgbaar via de Belastingtelefoon.

Wie een teruggaaf verwacht, kan bijvoorbeeld een T-biljet opvragen. Als de aangifte vóór 1 april is ingediend, volgt er vóór 1 juli 2010 een voorlopige aanslag.

De Belastingdienst werkt dit jaar opnieuw met de vooringevulde aangifte. Dit betekent dat een persoonlijk aangifteprogramma te downloaden is –met behulp van de DigiD-code– waarin een aantal gegevens (loon-, uitkerings- of pensioengegevens, de WOZ-waarde van de eigen woning, de voorlopige teruggaaf en heffingskortingen) al zo veel als mogelijk ingevuld zijn.

Ondanks het feit dat dit een extra service is, is het van groot belang om alle gegevens goed te controleren met de eigen gegevens. Mensen blijven zelf verantwoordelijk voor een correcte aangifte.

Banktegoed

Posten die niet reeds ingevuld zijn, zijn bijvoorbeeld het banktegoed op de spaarrekening, de hypotheekrenteaftrek en de giftenaftrek. De hypotheekrenteaftrek is te vinden op de jaaropgaaf van uw hypotheekverstrekker. Ook kosten die zien op de financiering (notariskosten, kosten van een tussenpersoon) zijn aftrekbaar, maar (notaris)kosten voor de aankoop zelf zijn niet aftrekbaar.

Giften aan door de Belastingdienst erkende goede doelen zijn aftrekbaar (zie het speciale ”programma anbi opzoeken” op de website van de fiscus voor de lijst met erkende kerkgenootschappen en andere goede doelen).

In box 3 dient u uw eventuele vermogen aan te geven. Box 3 is een restcategorie in de inkomstenbelasting waarin over de waarde van bezittingen minus de waarde van schulden belasting wordt berekend. Voor zowel de bezittingen als de schulden moet overigens de begin- en de eindstand van 2009 worden ingevuld. Over het gemiddelde saldo moet 1,2 procent inkomstenbelasting worden betaald, indien iemand boven het heffingvrij vermogen uitkomt.

Bezittingen zijn bijvoorbeeld spaargeld, een tweede woning, beleggingen en waardevolle goederen. Sommige bezittingen zijn vrijgesteld of vallen in een andere box. Hierbij kan worden gedacht aan de eigen woning die als hoofdverblijf dient en de eventuele kapitaalverzekering die hieraan is gekoppeld, alsmede aandelen die tot een aanmerkelijk belang (box 2) behoren. Andere vrijgestelde bezittingen zijn bijvoorbeeld: voorwerpen van kunst en wetenschap die niet als belegging worden aangehouden en (deels) maatschappelijke beleggingen en spaarloonregelingen.

Periodieke giften

Schulden die niet zijn aangegaan voor de aankoop, het onderhoud of de verbetering van een eigen woning, kunnen aftrekbaar zijn bij de berekening van het vermogen in box 3. Op 27 februari 2009 heeft de Hoge Raad beslist dat een speciale fiscaal voordelige vorm van giften doen ook tot aftrek (als schuld) in box 3 leidt. Het gaat om bij de notaris voor vijf jaar vastgelegde giften. Deze zogenoemde periodieke giften mochten volgens de Hoge Raad –bij voldoende vermogen– dubbel in aftrek worden gebracht: ten eerste in box 1 onder de giftenaftrek, ten tweede in box 3 als jaarlijks aflopende schuld (vaak tegen circa 80-90 procent van de nog resterende bedragen, afhankelijk van iemands leeftijd). Door een wetswijziging heeft de staatssecretaris aftrek in box 3 per einde 2009 weer ongedaan gemaakt.

Dit betekent dat de waarde van de resterende verplichting om de periodieke gift te doen in de aangifte kan worden verwerkt als schuld per 1 januari 2009, maar niet meer per 31 december 2009. Andere schulden die niet aftrekbaar zijn van het vermogen zijn bijvoorbeeld de hypotheekschuld voor de eigen woning (de rente is aftrekbaar in box 1). In de regel zijn ook belastingschulden niet aftrekbaar (tenzij voor 1 oktober 2009 een voorlopige aanslag is gevraagd om in 2009 te voldoen en deze niet tijdig is opgelegd vóór het einde van het jaar).

Let op, er geldt voor de schulden in box 3 een drempel: de eerste 2900 euro van de schulden is niet aftrekbaar van het vermogen. Fiscale partners hebben in beginsel een gezamenlijke drempel van 5800 euro.

In box 3 geldt een heffingvrij vermogen van in beginsel 20.661 euro per persoon. Voor ouderen en voor gezinnen met minderjarige kinderen geldt een hogere vrijstelling.

De auteur is werkzaam bij PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs NV. Reageren aan scribent? fiscaliteiten@refdag.nl