„Nieuw beleid verkeer vergt moed politiek”
Jongeren zijn al jaren oververtegenwoordigd in de groep verkeersslachtoffers. Verkeerspsycholoog drs. Cees Wildervanck pleit voor daadkracht en vernieuwend beleid.
In 1974 verplichtte de overheid elke automobilist gebruik te maken van de autogordel. Wildervanck ziet dit nog steeds als baanbrekend besluit. „De maatregel was impopulair, er was verzet van mensen die het als betutteling zagen. Ondanks dat zette de overheid door. Het effect was, zo is later ook gebleken, gegarandeerd.”Om het aantal slachtoffers onder jonge weggebruikers terug te dringen, is volgens Wildervanck eenzelfde daadkracht nodig. „Maar”, zo poneert de verkeerspsycholoog, „het ontbreekt politici aan moed. Neem de getrapte invoering van het rijbewijs. Jongeren mogen daarbij in de eerste periode nog niet rijden in het donker, nog geen druppel alcohol drinken en nog geen medepassagiers vervoeren, om zo eerst goed aan het verkeer te wennen. Ik hoor er in Nederland niemand over. Vanuit andere landen weten we al lang dat zo’n maatregel werkt.”
Mondjesmaat, zegt Wildervanck, gaan er stemmen op voor de invoering van het begeleid rijden. Jongeren mogen daarbij op hun zeventiende beginnen met autorijlessen en ook op die leeftijd examen doen. Wel moeten zij hun eerste 5000 kilometer afleggen in de aanwezigheid van een ‘dempende factor’, bijvoorbeeld hun vader. „Die eerste 5000 kilometer zijn het gevaarlijkst. Een begeleider kan tegenwicht bieden aan de onervarenheid of onbezonnenheid van jonge chauffeurs. Maar in Nederland is het nog altijd geen praktijk.”
Rijden na een avond stappen, blijft, aldus Wildervanck, riskant. „De bestuurder is misschien nog wel alcoholvrij, maar door het uitgaan zwaar vermoeid. Verder realiseert hij zich niet dat een zwaarbeladen auto zich in bochten heel anders gedraagt.” Vaardigheidstrainingen en campagnes zijn volgens de psycholoog geen geschikte instrumenten om het aantal slachtoffers onder jonge weggebruikers te verminderen. „Dat lukt alleen door innoverend beleid.”
Zijn daar in Nederland voorbeelden van? „Ja”, zegt Wildervanck na enig nadenken. „Gemeenten in de provincie Gelderland roepen jongeren die ongeveer een halfjaar hun rijbewijs hebben op voor een rit onder begeleiding. Ze zitten in de auto met twee leeftijdsgenoten en een coach. Na afloop mag de jongere zijn eigen rijgedrag evalueren. Zijn leeftijdsgenoten geven hem feedback en uiteindelijk ook de coach. Die kant moet het op.”