College Zoetermeer demissionair
Het college van Zoetermeer is sinds de nacht van maandag op dinsdag demissionair. De gemeenteraad vindt dat het vertrouwen in het college ernstig is beschaamd omdat een bedrijf jarenlang illegaal een kankerverwekkende stof heeft kunnen uitstoten. Verantwoordelijk wethouder F. Speel (CDA) stapte op.
Het Zoetermeerse bedrijf Sterigenics heeft jarenlang veel grotere hoeveelheden van de kankerverwekkende stof ethyleenoxide de lucht in laten gaan dan is toegestaan. In de periode van maart 2006 tot december 2008 is er in totaal 139 ton ethleenoxide uitgestoten terwijl er maar 8 ton was toegestaan. Dit kwam eind vorig jaar aan het licht na onderzoek door een extern bureau.Het college van burgemeester en wethouders maakte deze maand een ander onderzoek uit 2004 openbaar, waaruit bleek dat de afdeling Milieu en Bouwen zeer slecht functioneerde. Daardoor was de controle op de zogenaamde categorie-4 bedrijven zoals Sterigenics niet in orde.
Vorige week zei het voltallige college van B en W van Zoetermeer bereid te zijn om op te stappen omdat een onderzoek naar het slechte functioneren van de afdeling Milieu en Bouwen niet één op één is doorgestuurd naar de gemeenteraad.
Alleen milieuwethouder F. Speel stapte echter op. De rest van het college werd niet naar huis gestuurd omdat de raad het onwenselijk vond om in de korte periode tot de gemeenteraadsverkiezingen een nieuw college te laten aantreden. Het college kreeg een zogenaamde demissionaire status en mag tot de verkiezingen alleen de lopende zaken behartigen.
Het toenmalige college besloot het rapport slechts gedeeltelijk naar de raad te sturen. Die stap was volgens burgemeester Waaijer niet handig. Oppositiepartijen Lijst Hilbrand Nawijn en GroenLinks bestempelde het niet informeren van de raad als een politieke doodzonde en eiste het vertrek van het voltallige college. Die motie kreeg echter geen meerderheid. Het PvdA kwam met een motie om het college een demissionaire status te geven. Dat college behandelt alleen de lopende zaken totdat er na de gemeenteraadsverkiezingen in maart een nieuwe coalitie is gevormd.
De publieke tribune van de raadszaal zat vol omdat vooral inwoners van de wijk Palenstein zeer ongerust zijn over de illegale uitstoot van 139 ton ethyleenoxide een kankerverwekkende stof. Ongeveer tweeduizend Zoetermeerders liepen daardoor volgens de GGD een klein gezondheidsrisico. Woordvoerder Agnes Bruin van het Actiecomité StegiriNIKS is echter bang dat de omwonenden veel meer risico hebben gelopen. Zij wil graag dat er een grondig onderzoek komt naar de kans dat buurtbewoners kanker hebben opgelopen door de giftige uitstoot.
Een aantal partijen in de gemeenteraad drong aan op een onafhankelijk raadsonderzoek. Ook het college heeft aangegeven dat de onderste steen boven moet komen over wat er nu aan de hand is. ChristenUnie/SGP-fractievoorzitter K. Schra waarschuwde echter dat een uitgebreide raadsenquete waarbij personen onder ede moeten worden gehoord enorm lang gaat duren. De raad besloot dan ook tot een wat beknopter onafhankelijk raadsonderzoek waarbij op 1 maart de onderzoeksvragen duidelijk moeten zijn. Ook een motie om te onderzoeken of het bedrijf Stegirinics verplaatst kan worden naar een locatie naar buiten Zoetermeer werd aangenomen.
Het bedrijf Sterigenics in Zoetermeer is sinds 1988 in de stad gevestigd en steriliseert medisch materieel en medische kleding. Dat doet het bedrijf onder strenge voorschriften met de kankerverwekkende stof ethyleenoxide. Het college kreeg vorig jaar van een ex-werknemer de melding dat hij zich zorgen maakte over het gebruik van gevaarlijke stoffen bij dit bedrijf. Het college heeft toen het onderzoeksbureau MWH een milieuonderzoek laten uitvoeren.
Bij het bedrijf gaat het om een proces waarbij de kleding en het materieel in twee fasen wordt gesteriliseerd. Bij het eerste deel van het proces wordt het ethyleenoxide onder hoge druk door de kleding en het materieel gestuurd en vervolgens via de naverbrander in de schoorsteen onder hoge temperatuur verbrand, zodat de gevaarlijke onderdelen van ethyleenoxide verminderen. Dan wordt het uitgestoten.
Voor de eerste schoorsteen geldt in de vergunning een hele strenge norm van twee milligram per uitgestoten kubieke meter. Deze is zo streng omdat in het eerste deel van het proces het grootste deel van het ethyleenoxide gebruikt wordt en dus ook uiteindelijk uitgestoten.
Het tweede deel van het proces is in feite de nabehandeling. Daar wordt het ethyleenoxide gewassen door middel van een scrubber. Voor de schoorsteen voor het ethyleenoxide geldt een hogere norm, omdat daar minder ethyleenoxide wordt gebruikt. In de vergunning van 2002 is die vastgesteld op 15 milligram per uitgestoten kubieke meter.
Na het onderzoek is gebleken dat het bedrijf in de periode van 2006 tot een deel van 2008 in totaal 15 maanden volledig en 10 maanden onvolledig de reguliere productie via de calamiteitenpijp naar buiten heeft geloosd. Dat is tegen de vergunning en in feite een overtreding van de gemaakte afspraken.
Volgens de GGD hebben circa tweeduizenden omwonenden en werkenden in een cirkel van ongeveer 500 meter rond het bedrijf een klein risico gelopen. Dit risico is zodanig klein dat de GGD verwacht dat hierdoor geen ziektegevallen gaan optreden. GGD-arts Versteegen zei op een informatieavond op 7 januari dat er van de 120.000 inwoners van Zoetermeer er na verloop van jaren ongeveer 30.000 mensen zullen overlijden aan kanker. Door de uitstoot van Sterigenics is er een kleine kans dat dit er 30.001 zullen zijn.