Prachtige uitvinding, dat wegenzout. Na een flinke sneeuwbui even strooien en hup, Nederland kan de weg weer op. Het spul heeft echter enkele flinke nadelen. Niet alleen is het slecht voor het milieu, het tast ook binnen afzienbare tijd allerlei soorten metalen aan. Chroom dat aan het begin van de week nog blonk, heeft soms op zaterdag al een vieze, bruine roestlaag. En wat te denken van mooi opgepoetste schoenen? Witte kringen ontsieren menig schoeisel en sommige schoenen vallen spontaan uit elkaar.Zout is een bijtende, invretende substantie. Of, met een mooi woord: het is corrosief. Op metaal is dit zichtbaar in de vorm van roest. Dat dit snel kan gaan, heeft te maken met het feit dat zout vocht vasthoudt. Zo ontstaat het gevaarlijke combinatie zout, vocht en zuurstof. Zodra dit trio tussen een beschadigde laklaag en het metaal zit, ontstaan de bekende roestbobbels op de lak van bijvoorbeeld een auto. Bij leer is het een soort witte uitslag dat zelfs na een keer poetsen vaak zichtbaar blijft.

„Denk niet dat er geen pekel meer op straat ligt nu het eenmaal dooit. Er zal flink wat regen moeten vallen voordat alles weg is.” Deze waarschuwing komt van Paul de Waal, woordvoerder van brancheorganisatie Bovag. Hij verdiepte zich in de gevolgen van zout en volgens hem is er maar één remedie: wassen.

Laat dat nu juist iets zijn wat mensen massaal achterwege laten tijdens een vorstperiode. Onterecht, vindt De Waal. Nee, zelf de auto wassen als het vriest is niet handig. Denk alleen al aan de glijpartijen die kunnen ontstaan op de plek waar het water naar de put is gestroomd. Of de autosloten die de volgende morgen bevroren zijn, waardoor warm water of spuitbussen met antivries redding moeten brengen.

Voor automobilisten die zuinig op hun auto zijn, heeft De Waal een handige, maar wel kostbare tip. „Ga als er pekel op de weg ligt minimaal één keer per week met de auto naar de wasstraat. Doe er een bodemreiniger en een waxlaag bij en de roest krijgt geen kans.”

Angst voor bevroren sloten is daar niet nodig, aldus de woordvoerder. „De kwaliteit van het droogproces is de afgelopen jaren sterk verbeterd. Wel is het belangrijk om na die tijd rubbers van bijvoorbeeld de deuren na te drogen.” Ook noemt De Waal het milieuaspect. Hij neemt daarmee zelfwassers op de korrel, die pekel, olieresten en andere rommel direct in het riool laten lopen. „De wasstraat vangt deze viezigheid keurig op, waarna die op een milieuvriendelijke manier wordt verwerkt.”

Het is een illusie te denken dat nieuwe auto’s immuun zijn voor pekelaanvallen. De kwaliteit van zowel antiroestbehandelingen, gebruikte metaalsoorten en autolakken is met sprongen vooruitgegaan, maar geen enkel voertuig is honderd procent schadevrij, aldus De Waal. „Met name in de wielkasten bevindt zich na een aantal ritten de eerste steenslag. Laat daar enkele weken pekel, vocht en zuurstof hun werk doen en voilà: roest.”

Fietsen en scooters lopen nagenoeg hetzelfde gevaar als vierwielers. Het voordeel is echter dat er minder verborgen delen zijn waar het zout tussen kan kruipen. Toch geldt volgens De Waal ook hier: regelmatig wassen en kettingen, trappers en naven iets vaker smeren.

Leer en zout verdragen elkaar slecht. Bij schoenmaker Jan Drenth uit Rijssen is het dan ook druk. „Veel klanten klagen over witte uitslag op hun schoenen”, aldus schoenmakersvrouw Drenth. „Sommige exemplaren vallen ook zomaar uit elkaar na aanraking met zout en water. Tja, de kwaliteit is niet meer wat het geweest is.” Vroeger werd de bovenkant aan de zool gestikt. Nu persen de meeste fabrikanten de twee delen aan elkaar met een beetje lijm ertussen. „Als daar water en zout bij komen, kan het spontaan loslaten.”

Wat te doen aan die vieze witte kringen? Drenth, resoluut: „Gebruik asjeblieft géén water, want leer is een natuurproduct. Poetsen met een kleurcrème, dat is het enige middel. Is het wit na één keer niet weg? Dan nog een keer poetsen, het liefst met een kleurtje waar bijenwas doorheen zit. Dan krijg je het er wel onder.”

Ga minimaal één keer per week met de auto naar de wasstraat.
Laat de bodem wassen en doe een waxbehandeling.
Droog deurrubbers en kieren na het wassen.
Bescherm chromen delen met een vettig middel.
Wees extra alert op lakbeschadigingen.
Houd ketting en naven van de fiets in de gaten en smeer ze zo nodig in.
Laat de mooie fiets staan en gebruik een oud karretje.
Houd schoenen vet door ze iets vaker te poetsen, dat stoot water en zout af.
Ga witte uitslag niet te lijf met water.
Gebruik kleurcrème waarin bijenwas is verwerkt.