Gebrandschilderde ramen? Maken we na”
Er is weinig dat Camouflage-directeur Peter van Brunschot niet aanpakt. Kozijnen, galmborden, complete dakkapellen, muren en leien. „Gebrandschilderde ramen? Die maken we ook na, ja. En je moet wel heel goed kijken om de verschillen met de originelen te zien.”
Van Brunschot haalt een op het oog zeer antiek houten deurtje, compleet met zwart gietijzeren beslag, uit de kofferbak van zijn auto. Een plaatje. „Voel maar eens.” Pas dan komt de aap uit de mouw. Dit is niet echt, dit is compleet namaak. Het deurtje blijkt van kunststof.
De directeur van Camouflage kreeg het idee om dingen na te maken bij Kaal Mastenfabriek, een bedrijf in Oss waar hij nu nog drie dagen per week als marketingmanager actief is. Kaal maakt masten, in de breedste zin van het woord: stads- en luchthavenverlichting, zendmasten, verkeerslichten, palen met sirenes erop en noem maar op. Van Brunschot: „Ik heb eens een foto gemaakt van Schiphol, met een groothoeklens. Het is bijna niet te geloven, maar ik telde een paar duizend masten. Nederland staat er vol mee. Pak een willekeurig kruispunt en tel eens hoeveel palen je ziet. Twintig, veertig heb je er zo.”
Met de opkomst van de mobiele telefonie kreeg Nederland er een complete familie zendmasten bij. Dat leidde al snel tot protesten. „Er waren gemeenten die zeiden: Sorry, maar die dingen zijn lelijk, die moeten we hier niet hebben.” Bij Kaal werd toen naar „designoplossingen” gezocht. Dat resulteerde in creatieve vindingen: vlaggenmasten, scheepsmasten, smalle naalden. Van Brunschot: „Als ze maar mooi zijn, dan hebben mensen er veel minder moeite mee.”
Toch bleken de mogelijkheden om zendmasten te plaatsen te beperkt. Nederland telt vijf aanbieders van mobiele telefonie en die zoeken zo veel mogelijk hun eigen plekjes. Al snel ontdekten de telecomboys hoge gebouwen, vaak kerken. „Dat is op zich grappig. Een paar eeuwen geleden werden kerkgebouwen ook al gebruikt om signalen over te seinen: door middel van spiegeltjes.”
Een mast op een monument is echter uit den boze. Zo er al zendapparatuur mag worden geplaatst, dan wel uit het zicht. Voor kerken is plaatsing echter interessant: telecomoperators betalen al gauw „een paar 1000 euro” op jaarbasis voor een hoge locatie. „Daar valt vaak niet tegen te collecteren.”
Kaal Mastenfabriek levert verschillende masten, maar heeft geen echte oplossingen voor antennes in gebouwen. „Toen heb ik in overleg met mijn werkgever een eigen bedrijf (www.camouflage.nl) opgestart dat juist is gespecialiseerd in het visueel wegwerken van onder andere gsm- en umts-antennes.”
Dat heeft ondertussen geresulteerd in vele gerealiseerde projecten. Het is bijvoorbeeld heel goed mogelijk om antennes te monteren achter galmgaten in kerktorens. Een probleem daarbij vormen de houten galmborden, vaak nog bedekt met leien. Die storen de telefoonsignalen te veel. „Dan komen wij in beeld. We demonteren een aantal galmborden en maken die precies na. Onze kunststoffen, waaronder ook polyesters, zijn absoluut radiotransparant en hebben een doorlaatbaarheid van 95 tot 98 procent.” Het kerk- of parochiebestuur krijgt vervolgens de originele galmborden terug om die op te slaan.
Dit systeem is eigenlijk overal toe te passen. Voor een historisch kantoor van ABN Amro in Den Haag kopieerde Camouflage een aantal dakpannen. Daarachter verdwenen de antennes. „Die zijn uit het zicht en onze dakpannen zijn niet van de echte te onderscheiden”, aldus Van Brunschot.
Hij heeft nog geen opdracht hoeven te weigeren. „In principe zijn we in staat alles na te maken. Onze producten zijn kleurecht en duurzaam. Officiële instanties als Monumentenzorg hebben met onze oplossingen doorgaans geen moeite. Vergunningen zijn vrij gemakkelijk te verkrijgen, vooral ook omdat we ons werk heel serieus nemen. Desnoods brengen we zelfs de vogelpoep weer aan, bijvoorbeeld op ornamenten.”
Camouflage telt behalve Van Brunschot twee vaste medewerkers. „Per klus kijken we wie we verder moeten inhuren: schilders, monteurs, enzovoort. Geen opdracht is namelijk dezelfde. Ik denk dat we voor zo’n zestig kerken leistenen hebben nagemaakt. Daar kunnen prima antennes achter. Maar we hebben nog nooit dezelfde mal kunnen gebruiken.” Een gemiddelde opdracht kost zo tussen de 1500 en 5000 euro.
Nu de markt voor telefonie al een tijdje in de hoek zit waar de klappen vallen, wordt er minder geïnvesteerd in gsm-antennes. Van Brunschot: „We proberen onze activiteiten daarom uit te breiden. Ik ben inmiddels ook bezig voor gemeentes en woningbouwcorporaties. Pas moest er een lelijke airco-installatie worden weggewerkt bij een artsenpraktijk. Daar hebben we een muur voorgezet. Geen echte natuurlijk, namaak. Maar die ziet er wel net zo uit als de muur erachter. Gaat gegarandeerd 30 tot 50 jaar mee.”