Joseph Haydn – Die Schöpfung
Haydn voltooide in 1798 zijn oratorium ”Die Schöpfung”, waarschijnlijk geïnspireerd door de ”Messiah” van Händel, die hij in 1791 in Londen hoorde. Een oratorium is een avondvullende compositie voor zangsolisten, koor en orkest op een wereldlijk of religieus thema.
De rooms-katholieke Haydn nam als uitgangspunt de geschiedenis van de schepping, op basis van de Bijbel en van het gedicht ”Paradise Lost” van John Milton. De engelen Uriël, Raphael en Gabriël geven met recitatieven de tekst uit Genesis door. Hoewel uit Job 38:7 blijkt dat de engelen nauw betrokken waren bij de schepping, lezen we nergens dat genoemde engelen een specifieke functie hebben gehad.In aria’s en koordelen wordt commentaar gegeven op de Bijbeltekst. Sommige teksten moeten gelezen worden in het licht van Haydns optimistisch-roomse religieuze opvatting, die sterk bepaald is door de tijdgeest van verlichting en deugd. Toch wil hij nadrukkelijk zijn Schepper loven: hij sluit af met een slotkoor met als samenvatting: Soli Deo Gloria, Laus Deo.
De muziek: Haydn is een meester in het weergeven van ‘muzikale tekeningen’: je ziet het voor je. Jacobs zet met het RIAS-kamerkoor en het Freiburger Barockorchester met authentieke instrumenten een uitermate transparante, gevoelvolle en beeldende uitvoering neer. De solisten dragen hierin positief bij. Echt een heel mooie uitvoering.
Het booklet is uitermate goed gedocumenteerd. Een bijgeleverde dvd geeft achtergrondinformatie bij compositie, componist en opname. Sommige uitspraken kunnen als storend worden ervaren.
Bovenstaande doet mij deze compositie en uitvoering ambivalent waarderen.
Joseph Haydn – Die Schöpfung; RIAS Kammerchor en Freiburger Barockorchester o.l.v. René Jacobs;Harmonia Mundi (HMC 902039.40); 2-cd; € 29,95.
