De commandant van deze massale troepenmacht, de Amerikaanse generaal Tommy Franks, overlegde dinsdag met de Amerikaanse minister van Defensie, Donald Rumsfeld. Woensdag lichtte Franks zijn hoogste chef, president George Bush, in over de voorbereidingen voor het komende offensief tegen Irak.

Formeel is de beslissing daartoe volgens Witte Huis-woordvoerder Ari Fleischer nog niet gevallen, maar minister van Buitenlandse Zaken Colin Powell zei dinsdag dat de Iraakse dictator Saddam Hussein „weinig tijd meer rest” om te ontwapenen.

„Ik denk dat wij volgende week ernstig moeten gaan nadenken over wat de volgende stappen tegenover Irak zullen zijn”, aldus Powell. Hij zegt er zeker van te zijn dat de VS de benodigde negen stemmen krijgen voor de Amerikaans-Britse resolutie in de VN-Veiligheidsraad, waarin Bagdad voor wat betreft de ontwapeningseisen van resolutie 1441 in gebreke wordt gesteld. In feite hebben echter tot nu toe alleen Spanje en Bulgarije steun toegezegd. Daartegenover staan Frankrijk, Rusland, China, Duitsland en Syrië die pleiten voor meer tijd voor de VN-wapeninspecteurs in Irak. De zes resterende leden van de Veiligheidsraad hebben zich nog niet uitgesproken.

Canada, dat overigens geen lid is van de V-raad, kwam dinsdag met een compromisvoorstel. Daarin wordt Bagdad specifieke taken opgelegd plus specifieke data waarop aan die taken moet zijn voldaan. De uiterste termijn zou eind maart zijn. Veel steun leek daarvoor niet aanwezig binnen de Veiligheidsraad. Die wacht overigens eerst vrijdag het volgende verslag af van het hoofd van de VN-wapeninspecteurs, Hans Blix. Daarna zal men beslissen of en zo ja wanneer de Amerikaans-Britse resolutie in stemming gebracht wordt.

Zowel de Fransen als de Russen hebben al laten weten eventueel gebruikt te zullen maken van hun vetorecht in de V-raad om een „oorlogsverklaring” tegen Irak te voorkomen. Fleischer benadrukte dinsdag nog eens dat een tweede en laatste Irak-resolutie „wenselijk, maar niet noodzakelijk” is. De Amerikanen zijn vastbesloten om tegen Irak op te treden, ook zonder het groene licht van de VN.

Minister Rumsfeld deed Bagdads huidige medewerking bij de vernietiging van de al-Samud-2-raketten in een BBC-interview dinsdag af als onbelangrijk. „Elke keer dat zij toegeven wordt dat uitgelegd als samenwerking, maar die zogeheten samenwerking komt pas onder druk tot stand na aanvankelijke ontkenningen en weigeringen”, aldus Rumsfeld. Volgens de bewindsman zet Saddam Hussein de productie van massavernietigingswapens onverdroten voort, ondanks de aanwezigheid van VN-wapeninspecteurs in zijn land.

Washington overweegt Bagdad eventueel een „allerlaatste ultimatum” te stellen als aanloop naar de oorlog. Dat zou kunnen komen via een toespraak van president Bush waarin hij zijn plannen voor Irak aan de Amerikaanse bevolking voorlegt. Men verwacht dan ook een waarschuwing aan alle buitenlanders en hulpverleners in Irak om dat land zo snel mogelijk te verlaten.

Daarna is het aan de militairen om te beslissen wanneer men ten strijde trekt. Het Amerikaanse plan is wel ingewikkelder geworden door de weigering van het Turkse parlement om de Amerikanen Turkse bases te laten gebruiken voor een tweede, noordelijke front tegen Irak.