Vroeger kende men elkaar, maar de moderne mens is volgens de koningin vooral met zichzelf bezig. „We zijn geneigd van de ander weg te kijken en onze ogen en oren te sluiten voor de omgeving. Tegenwoordig zijn zelfs buren soms vreemden. Je spreekt elkaar zonder gesprek, je kijkt naar elkaar zonder de ander te zien. Mensen communiceren via snelle korte boodschapjes". Onze samenleving wordt steeds individualistischer, waarschuwt de vorstin. „Persoonlijke vrijheid is los komen te staan van verbondenheid met de gemeenschap. Maar zonder enig ’wij–gevoel’ wordt ons bestaan leeg. Met virtuele ontmoetingen is die leegte niet te vullen. Integendeel, afstanden worden juist vergroot".

Door het internet gaat volgens de koningin „het gemeenschapsgevoel" verloren. „De moderne technische mogelijkheden lijken mensen wel dichter bij elkaar te brengen, maar ze blijven op ’veilige’ afstand, schuilgaand achter hun schermen. Wij kunnen nu spreken zonder te voorschijn te komen, zonder zelf gezien te worden, anoniem. Domweg, grofweg emoties uiten is makkelijk geworden. Op spreken zonder respect wordt niemand meer afgerekend".

Beatrix verwees indirect naar de dramatische gebeurtenissen op Koninginnedag dit jaar, toen Karst T. zeven mensen doodreed in een poging de koninklijke bus te rammen. „Bij rampspoed zien we plotseling hoe medegevoel wordt opgeroepen waardoor mensen zichzelf wegcijferen, aarzeling overwinnen, eigen angst of afkeer opzij zetten en alles over hebben voor een medemens in nood".

In de moeilijkste omstandigheden kan barmhartigheid zich uiten in daadwerkelijke naastenliefde, aldus de koningin. „Een vastgehouden hand, een stem die moed inspreekt en ogen gericht op contact kunnen de boodschap van naastenliefde indringend overbrengen".

De kerstrede van Beatrix, die eerder op haar woonpaleis Huis ten Bosch is opgenomen, werd uitgezonden op Nederland 1 en 2 en op Radio 1.