Roemenië herdenkt twintig jaar val van Nicolae Ceausescu
Het was een van de laatste communistische bastions in Oost-Europa. Onwrikbaar. Althans dat dacht men. „God verhoorde onze gebeden sneller dan we hadden durven hopen”
Deze week is het twintig jaar geleden dat er in Roemenië een einde kwam aan het tirannieke bewind van Nicolae Ceausescu. Een massale volksopstand resulteerde in de dood van de ”conductator” en zijn vrouw.De opstand tegen de onbetwiste leider van het Oost-Europese land begon in de stad Timisoara. Het voornemen van het regime om de dissident Laszlo Tökes, predikant van de plaatselijke Roemeens-Hongaarse kerk, te verbannen naar een perifeer dorpje, viel slecht bij het kerkvolk.
In een poging de voorganger en zijn zwangere vrouw te beschermen, besloten ze een menselijke keten te vormen voor de kerk en pastorie. Toen de politie arriveerde om Tökes te arresteren, ontstond een handgemeen. De agenten sloegen er met hun knuppels lustig op los. Het ontstak een ontembare volkswoede die niet meer viel in te dammen.
Het brute geweld van politie en leger in Timisoara –tanks en pantservoertuigen reden als meedogenloze walsen over demonstranten heen– kostte aan totaal zeventig burgers het leven.
Hemels brood
Ds. Petru Bulica, voorganger van een baptistengemeente in Timisoara, was er twintig jaar geleden bij. De gebeurtenissen kwamen voor de predikant volstrekt onverwacht. „God verhoorde onze gebeden sneller dan we hadden durven hopen.”
De predikant sloot zich samen met zijn vrouw aan bij de demonstranten. „Gevaarlijk? Dat was het zeker. Ik ging echter niet alleen voor mezelf de straat op, maar vooral ook voor mijn kinderen. We wilden niet dat zij zouden opgroeien in een land van terreur en geloofsonderdrukking.”
Een groot deel van de demonstranten was christen, dit had invloed op de leuzen die werden geroepen. „De menigte schreeuwde niet alleen: „Weg met Ceausescu!” maar ook „Er is een God. God is met ons!””
Dagelijks trok ds. Bulica zich met enkele vrienden terug voor een moment van gebed en bezinning. „We vroegen God of Hij ons wilde beschermen en kracht geven om het vol te houden. Verder deelden we voedsel uit aan demonstranten. We verpakten de boterhammen in tasjes met het opschrift ”God heeft u lief”.”
Brood, de demonstranten ontvingen het ook uit Gods hand, zo ervoer de predikant. „Op een nacht bezetten we met ongeveer 200 mensen een belangrijke weg in de stad. Plotseling hoorden we het aanzwellende geluid van een kleine vrachtwagen. Soldaten? We hadden niets om ons te verdedigen. Toen de wagen stopte, kwamen er geen militairen uit, maar enkele medewerkers van een plaatselijke bakkerij met versgebakken brood. Ik heb Gods bescherming en voorzienigheid nooit zo sterk ervaren als toen.”
Ds. Bulica: „Kenmerkend voor de situatie in die dagen was de overtuiging bij velen dat alleen God de situatie in Roemenië daadwerkelijk zou kunnen veranderen. Alleen Hij zou een einde kunnen maken aan de communistische onderdrukking.
Dit leidde ertoe dat we geregeld met z’n duizenden knielden op de straattegels en baden tot God. Dat was niet georganiseerd, maar spontaan werk van Gods Geest.”
Executie
De verontwaardiging over het bloedbad in Timisoara joeg steeds mensen de straat op; de opstand sloeg over naar de andere plaatsen. Een toespraak van Ceausescu in Boekarest tot tienduizenden ‘aanhangers’ liep in het honderd toen de menigte zich tegen hem keerde. Gejoel en protest verving de klassieke communistische retoriek.
Toen het leger vervolgens de kant van de opstandeling koos, restte er voor de Ceausescus niets anders dan te vluchten. Tevergeefs. Op eerste kerstdag werd het echtpaar na een schijnproces op een kazerne in Targoviste geëxecuteerd. De zogenaamde ”Beste zoon van het vaderland” delfde het onderspit.
Ds. Bulica: „Voorbereid door de gebeden van velen, kwam er op Gods tijd vrijheid in Roemenië.”
Hieronder de video van Ceausescu’s laatste toespraak: