Joodse archieven terug uit Moskou
De archieven van het Nederlands-Israëlitisch Kerkgenootschap (NIK) zijn na een jarenlang verblijf in Moskou weer terug in Nederland. Dat heeft NIK-secretaris R. Vis bekendgemaakt.
De documenten waren in de Tweede Wereldoorlog geconfisqueerd door de nazi’s en kwamen na het einde van de oorlog in Russische handen.
De Joodse archieven omvatten circa 166.000 bladen. Vis is „uitzonderlijk blij” met de „terugkeer van iets dat bij ons hoort.” Volgens het NIK is de verzameling „een van de voornaamste nog niet ontsloten bronnen voor kennis van de Joodse geschiedenis in Nederland.” De papieren verhalen over de komst van de vele Duits-Joodse vluchtelingen, maar er zijn bijvoorbeeld ook voorschriften over kosher voedsel in te vinden. Het laatste document dateert van maart 1943 en bericht over de laatste synagogedienst.
De papieren vormen het grootste deel van een collectie Nederlandse archiefdocumenten die na de Tweede Wereldoorlog in Rusland belandde. Pas begin jaren negentig werd duidelijk dat deze stukken zich in Moskou bevonden.
Het NIK heeft zich vervolgens jarenlang, samen met de ministeries van Buitenlandse Zaken en Cultuur, ingezet om de oorlogsbuit terug te krijgen. Het kerkgenootschap moet de archiefdozen nog officieel in ontvangst nemen. Wanneer dit plaatsheeft, is nog niet bekend. Daarna zal het archief verspreid worden over de openbare collecties van de Gemeentelijke Archiefdiensten van Amsterdam, Den Haag en Utrecht.
