Blix positief over vernietiging raketten
Het besluit van Bagdad om Iraks al-Samud 2-raketten te vernietigen betekent „een bijzonder belangrijk stuk werkelijke ontwapening”, aldus VN-chef-wapeninspecteur Hans Blix vrijdag. Hij had de vernietiging van de raketten geëist, omdat de actieradius van de al-Samud-raket de limiet overschrijdt die de VN Bagdad hadden opgelegd.
De Amerikaanse reactie was tegenovergesteld aan die van Blix. „Volgens president Bush duidt dit besluit van Bagdad op voortgezet bedrog en misleiding. Wij kunnen wel zeggen dat het Iraakse regime is gewikkeld in leugens en dat alles verpakt in oplichterij. Als wij tot militaire stappen besluiten, doen wij dat omdat Irak nog steeds beschikt over 26.000 liter antrax (miltvuur), 38.000 liter botuline, 1,5 ton zenuwgas en 6500 chemische bommen”, aldus Witte-Huiswoordvoerder Ari Fleischer, die citeerde uit vroegere VN-rapporten.
De Franse minister van Buitenlandse Zaken, Dominique de Villepin, daarentegen schaarde zich achter Hans Blix. „Dit is een belangrijke stap in de vreedzame ontwapening van Irak”, zo verklaarde de bewindsman in Parijs. Frankrijk dringt binnen de VN-Veiligheidsraad aan op meer tijd voor de wapeninspecteurs. Daarbij zouden de inspecties wel geïntensiveerd moeten worden, zo meent Parijs. Naast Frankrijk steunen nog twee andere permanente leden van de V-raad dit voorstel, namelijk Rusland en China. De VS en Groot-Brittannië hebben daarentegen een resolutie ingediend die Bagdad in gebreke stelt. Aanvaarding van deze resolutie houdt volgens beide landen goedkeuring in om een militair offensief tegen Irak te beginnen.
De Villepin wilde vrijdag niet kwijt of Frankrijk als permanent lid van de Veiligheidsraad eventueel gebruik zal maken van z’n vetorecht om deze Amerikaans-Britse resolutie te blokkeren. Zijn Russische collega Igor Ivanov was duidelijk in dit opzicht. Tijdens een bezoek aan Peking zei de Russische bewindsman dat Moskou zich het recht voorbehoudt van z’n vetorecht gebruik te maken „als dit in het belang is van de internationale stabiliteit.” De kwestie Irak stond hoog op de agenda van Ivanov en zijn Chinese gastheren. Verder bespraken zij de nucleaire dreigementen waarmee Noord-Korea de wereld de laatste maanden in z’n ban houdt.
Het was vrijdag overigens nog niet duidelijk of Irak zaterdag al met de vernietiging van de al-Samud-raketten zou beginnen, zoals Blix had geëist. Irak protesteerde aanvankelijk tegen de eis van Blix. Bagdad benadrukte dat de al-Samud-raket slechts bij enkele testvluchten de maximumactieradius die was opgelegd had overschreden. Verder werd de vernietiging een „ernstige verzwakking van onze defensie” genoemd.
Nadat Blix echter volhield en hierin werd gesteund door VN-secretaris-generaal Kofi Annan, besloot Bagdad schoorvoetend gevolg te geven aan de opdracht om de raketten te vernietigen. Blix heeft Irak opgedragen ook alle ontwerpen en apparatuur die werden ontwikkeld voor de productie van de al-Samud te vernietigen. Hierover heeft Bagdad zich nog niet uitgelaten.
Voor de Britse premier Tony Blair is duidelijk dat Saddam Hussein pas bereid is te ontwapenen als hij onder druk wordt gezet. „Hij doet nooit concessies zonder de dreiging van consequenties als hij niet meewerkt”, zo zei Blair vrijdag na besprekingen in Madrid met zijn Spaanse collega Aznar.