Knevel slachtoffer in eigen praatprogramma
De rollen zijn omgedraaid. Normaal ondervraagt Andries Knevel met felle ogen en priemend vingertje zijn gasten. Dit keer is hij zelf het slachtoffer. „Hoe rechts ben jij?”
Achttien seizoenen met 554 uitzendingen heeft het populaire EO-praatprogramma Het Elfde Uur erop zitten. Slechts twee keer moest presentator Knevel zich laten vervangen door collega Tijs van den Brink. Woensdagmiddag werd de laatste aflevering opgenomen in de EO-kapel in Hilversum. De uitzending volgt dinsdagavond 22 december. In januari start het nieuwe programma Moraal Ridders dat Knevel en Van den Brink samen presenteren.Aan de ene kant van de tafel zit Knevel –druk gebarend als altijd–, aan de andere kant gastinterviewer en vice-premier André Rouvoet. Hij wrijft meteen een flink portie zout in Knevels wonden: de EO-coryfee had graag de politiek in gewild, maar het is nooit wat geworden.
„Politiek is een van mijn dromen”, bekent Knevel, „maar een gemiste kans?” Dat gaat hem te ver. „Toen ik gevraagd werd, begin jaren 90 door de toenmalige RPF, had ik twee redenen om nee te zeggen: mijn kinderen zaten in de prépuberteit en de vraag of ik de politiek fysiek aankon.”
Bij de laatste kabinetsformatie was Knevel, CU-stemmer, graag staatssecretaris voor mediazaken geworden. „Toen ik hoorde dat Ronald Plasterk minister werd en de media ging doen, was ik helemaal gerustgesteld. De publieke omroep is bij hem in goede handen.” En als Knevel nu gevraagd wordt over te stappen naar Den Haag? „Ik doe het niet, zeg ik tegen mijn vrouw, kinderen, moeder en iedereen die hier zit.”
Fortuyn
Rouvoet: „Wat was je grootste politieke moment in 18 jaar Het Elfde Uur?” „Toen Pim Fortuyn voor het eerst aan tafel zat. Niemand kende hem nog.” Volgende vraag: „Hoe rechts ben jij?” Knevel, ad rem: „Rechtser dan jij, André, maar dat ben je al snel. Ik heb een aantal conservatieve standpunten, maar als het om milieu en duurzaamheid gaat, ben ik links, net als de ChristenUnie.”
Knevel moet gaan staan. Hij krijgt een koninklijke onderscheiding: Officier in de Orde van Oranje Nassau. Eerste reactie: „Ik heb er bij anderen altijd wat spottend over gedaan. Nu ik ’m zelf krijg, raak ik toch een beetje geëmotioneerd. André: wil je de majesteit bedanken?”
Gewone jongen
Paul Witteman, presentator van het VARA-praatprogramma Pauw en Witteman, neemt de plaats van Rouvoet in. „Gefeliciteerd, denk ik”, knikt hij. Knevel, triomfantelijk: „Heb jij ’m al? Witteman: „Ik stel de vragen. Hoe ga jij met roem om?” Knevel: „Ik ben altijd maar een gewone jongen gebleven. M’n vrouw en kinderen houden me voor: jij doet je werk, een ander ook.”
Hoe zit het met het journalistieke niveau van Het Elfde Uur, wil de concurrent weten. „Jij gelooft, hebt dus gelijk. Kun je dan je gasten wel nieuwsgierig bevragen?” Nou en of, verzekert Knevel. „Als je gelooft, zelf ergens voor staat, dan wordt je programma daar alleen maar sterker van.” En als hij moet kiezen: geloof of journalistiek? „Dan wordt het geloof, absoluut.”
Witteman knikt alsof hij een overwinning behaalt. Bewondering heeft hij voor Het Elfde Uur. „Ik kijk er altijd met een zekere jaloezie naar.” Knevel brengt het gesprek op hun gezamenlijke liefde voor klassieke muziek. „Je hebt vanmorgen zeker Bach gespeeld? Ik Jan Zwart.” Witteman, verbaasd: „Jan Zwart?” Knevel: „Die organist uit de jaren 30. Toccatine op 33.” Het landt zichtbaar niet bij de VARA-man.
Wierook
Hennie Huisman, zanger en tv-ster, is een bekende gast van Knevel. Meerdere keren werd hij in Het Elfde Uur bevraagd op zijn geloof. Nu mag hij het EO-boegbeeld aan de tand voelen. „Was je niet liever katholiek geweest, net als ik?” Knevel: „Als ik in jouw kerk kom, waardeer ik de beelden, de wierookgeur. Dan voel ik me verbonden met de kerk van lang geleden. Maar uiteindelijk inspireert de reformatorische en evangelische traditie me toch meer.”
Achttien jaar stelde Knevel vragen aan anderen, vaak over het geloof. Huisman: „Nu sta je oog in oog met God, wat zou je Hem vragen?” Knevel: „Ik zou in complete aanbidding voor Hem neervallen. En ik zou één ding vragen: waarom? Waarom al dat lijden?”
Huisman: „In mijn tv-programma’s breng ik mensen bij elkaar. Mooi werk is dat. Welke twee Bijbelse figuren zou jij bij elkaar willen brengen?” Knevel: „Jezus en Paulus. Sommigen zeggen dat ze een verschillende theologie hebben. Ik zou ze daar met elkaar over in gesprek brengen.” Huisman: „Wie heeft er gelijk?” Knevel: „Jezus natuurlijk. Hij is God. Paulus is maar een mannetje.”
Achttien jaar Het Elfde Uur, waar blijft de tijd, vraagt Knevel zich hardop af. „De tijd vliegt, en wij vliegen mee. Psalm 90. Mooie afsluiting.”