VN-hof laat vermeende UCK’er vrij
De Chinese VN-rechter Liu Daqun heeft vrijdag de onmiddellijke vrijlating gelast van de Kosovo-Albanees Agim Murtezi. Hij is tot de overtuiging gekomen dat de aangehouden persoon niet dezelfde is als de persoon in de aanklacht van het Joegoslavië-tribunaal.
„Ik bied u mijn excuses aan”, aldus de Chinees tegen de Albanees. Liu vroeg de griffie van het VN-hof ervoor te zorgen dat Murtezi naar Kosovo wordt teruggebracht. Liu wenste Murtezi een „prettige reis.” Murtezi is inmiddels op weg naar huis.
Murtezi behoort tot een groep van drie vermeende (ex-)strijders van het Kosovo Bevrijdingsleger (UCK) die op 17 februari is gearresteerd. Dit gebeurde op basis van de eerste aanklacht van het VN-tribunaal wegens vermeende misdaden van het UCK.
Die tenlastelegging heeft betrekking op misdaden in het kamp Llapushnik in 1998. De verdachten uit de aanklacht waren in het kamp als bewaker of commandant actief. Het UCK liet in het kamp zeker 35 burgers onder onmenselijke omstandigheden opsluiten. Gedetineerden werden er geslagen, gemarteld en vermoord. Er was te weinig eten en geen passende medische verzorging.
In bijlagen bij de tenlastelegging zijn de namen vermeld van 22 gedetineerden die zijn vermoord in het kamp of in de bergen nabij het kamp. Onder de slachtoffers waren Serviërs, maar ook Albanezen die als „collaborateurs” werden beschouwd door het UCK, dat toen een guerrilla voerde tegen het Joegoslavische leger en de Servische politie.
VN-aanklager Andrew Cayley verklaarde vrijdag nog steeds overtuigd te zijn dat de gebeurtenissen in het kamp hebben plaatsgevonden, zoals ten laste gelegd. Alleen is Murtezi niet de persoon over wie getuigen hebben gesproken. Een belangrijke factor is dat de aangehouden Murtezi een andere bijnaam heeft dan de Murtezi uit de aanklacht. Op de Balkan worden in het dagelijks leven vaak bijnamen gebruikt in plaats van de echte naam.
De persoonsverwisseling is ontdekt door gesprekken met de aangehouden Murtezi, door een huiszoeking bij hem thuis in Kosovo en door verklaringen van de eveneens opgepakte medeverdachten Bala en Musliu, die zeggen hem niet te kennen.
Na de zitting werd de duidelijk dolgelukkige Murtezi gefeliciteerd door zijn advocaat, de Canadees Stéphane Bourgon. Het is niet de eerste keer dat het VN-tribunaal de verkeerde verdachte te pakken heeft. In 1996 zat Goran Lajic drie maanden onschuldig vast. Later had men voor korte tijd de verkeerde tweeling Banovic te pakken.
Aanklagers en verdediging hebben nog geen besluit genomen over een mogelijk hoger beroep tegen de veroordeling tot elf jaar cel voor Biljana Plavsic, die het Joegoslavië-tribunaal donderdag heeft uitgesproken.
Volgens de woordvoerster van hoofdaanklaagster Carla Del Ponte zal een besluit pas worden genomen als de aanklagers het schriftelijke vonnis grondig hebben bestudeerd.