Mexico geeft toe aan druk VS over Irak
Mexico lijkt het eerste lid van de Veiligheidsraad dat onder Amerikaanse druk om is gegaan en zich niet langer verzet tegen de ontwerpresolutie die een oorlog in Irak mogelijk moet maken. Dat blijkt uit een nieuwe richtlijn van het Mexicaanse ministerie van Buitenlandse Zaken die in het bezit is van het persbureau AP.
Tot nu toe was Mexico voor voortzetting van de wapeninspecties, maar in het vertrouwelijke document, dat aan alle Mexicaanse ambassadeurs is verstuurd, wordt daar met geen woord over gerept. De nieuwe Mexicaanse opstelling is gebaseerd op het „voornaamste nationale belang” van Mexico en dat is zijn relatie met buurland de Verenigde Staten. Irak moet zo snel mogelijk ontwapenen, vindt Mexico. „Niets is urgenter en er is geen tijd te verliezen.”
De Mexicaanse regering stond onder grote druk van de VS en van het eigen zakenleven, dat wil voorkomen dat de Mexicaanse opstelling in de kwestie Irak ten koste gaat van de handel met de VS, die voor de Mexicaanse economie van levensbelang is.
Het noordelijke buurland van de VS, Canada, probeert intussen de voor- en de tegenstanders van oorlog nader tot elkaar te brengen. Het land heeft bij de Verenigde Naties in New York een voorstel in omloop gebracht om Irak tot eind maart de tijd te geven te voldoen aan de eisen van de wapeninspecteurs en de Veiligheidsraad dan te laten bepalen of Irak voldoet aan zijn verplichtingen. De Amerikaanse regering wees het voorstel woensdag van de hand. Duitsland, dat met Frankrijk en Rusland heeft voorgesteld de wapeninspecties zeker tot juli voort te zetten, liet weten de noodzaak van een compromis zoals voorgesteld door Canada niet in te zien.
In Rusland speculeert de pers intussen over de deal die in de maak zou zijn tussen de VS en Rusland. De Russische president, Vladimir Poetin, heeft zijn naaste medewerker Aleksandr Volosjin, stafchef van het Kremlin, naar Washington gestuurd voor overleg met president George Bush en diens nationale veiligheidsadviseur, Condoleezza Rice. Rusland noch de VS doen mededelingen over Volosjins bezoek, maar volgens de Russische pers is hij in Washington om een deal te sluiten waarbij de VS Rusland economische voordelen verlenen als het land in de Veiligheidsraad niet tegen stemt als op 10 maart de tweede Irak-resolutie in stemming komt.
Rusland wil onder meer dat het Amerikaanse Congres het Jackson-Vanik-amendement, een relict uit de Koude Oorlog dat normale handelsbetrekkingen met Rusland in de weg staat, herroept en dat de Senaat het Verdrag van Moskou ratificeert, dat Bush en Poetin vorig jaar ondertekenden en dat beide landen ertoe verplicht het aantal kernkoppen op langeafstandsraketten de komende tien jaar met tweederde terug te brengen.
Een bron bij de Amerikaanse regering zei woensdag niet te verwachten dat Rusland gebruikmaakt van zijn vetorecht, al ontkende hij dat er aan een akkoord wordt gewerkt. Poetin en Bush zouden elkaar vandaag spreken. Na afloop van een twee uur durend onderhoud met de Duitse bondskanselier, Gerhard Schröder, zei Poetin woensdag dat hij Bush nog nooit heeft horen zeggen dat hij op oorlog uit is. „Hij wil ook een vreedzame oplossing. (…). Het is belangrijk niet de grens te overschrijden waarachter geen vreedzame oplossing meer mogelijk is”, aldus Poetin.
De VS lobbyen intussen druk door bij de leden van de Veiligheidsraad. Het aantal leden dat de ’oorlogsresolutie’ steunt staat op nu op vijf: behalve Mexico en de VS zelf zijn dat Groot-Brittannië, Spanje en Bulgarije. Dat Frankrijk, Rusland, Duitsland en China voor de resolutie stemmen is vrijwel ondenkbaar. Hetzelfde geldt voor de moslimlanden Pakistan en Syrië. De VS, die ten minste negen van de vijftien stemmen nodig hebben, proberen dan ook stemmen te winnen bij de overige leden: Angola, Chili, Guinea en Kameroen.
De Franse president, Jacques Chirac, bevestigde woensdag na een gesprek met de Spaanse premier Jose Maria Aznar dat Frankrijk tegen een nieuwe Irak-resolutie is. Frankrijk en Spanje zijn het erover eens dat Irak moet ontwapenen, maar volgens Chirac is oorlog nog altijd te vermijden. Aznar daarentegen zei de ontwerpresolutie, mede door zijn land opgesteld, „opportuun” te vinden.
De Franse premier, Jean-Pierre Raffarin, waarschuwde woensdag in het parlement dat een aanval op Irak de internationale gemeenschap in tweeën zal delen als niet eerst alle middelen om tot een vreedzame oplossing te komen zijn uitgeput. Pas als de wapeninspecteurs zeggen dat geweldloze ontwapening van Irak niet haalbaar is, wil Frankrijk over een oorlog gaan nadenken, herhaalde Raffarin, die niet wilde zeggen of Frankrijk volgende maand in de Veiligheidsraad een veto uitspreekt over de ontwerpresolutie van de VS, Groot-Brittannië en Spanje.