Nederlanders:oud en nieuw
De meest voorkomende achternamen in Nederland zijn De Jong (86.500), Jansen en De Vries, gevolgd door Van den Berg, Van Dijk, Bakker, Janssen, Visser, Smit en Meijer.
De top 100 is in vergelijking met 1947 nauwelijks veranderd, enkele fluctuaties daargelaten. Opmerkelijk is dat bij deze eerste honderd geen enkele naam van buitenlandse origine is te vinden. Dat is nu niet het geval, en dat was het in 1947 evenmin, toen er toch ook al veel buitenlandse namen (met name Duitse en Franse) tot het geheel van familienamen in Nederland behoorden.De aanzienlijke toename van het aantal familienamen ten opzichte van 1947 –van ongeveer 125.000 tot zo’n 314.000– wordt weliswaar vooral veroorzaakt door de enorme naoorlogse immigratie, maar dit heeft de top 100 niet beïnvloed.
Nieuwe Nederlanders
De meest voorkomende achternaam onder nieuwe Nederlanders is Yilmaz. Op de tweede plaats staat Nguyen en nummer drie is Ali. Daarna volgen Mohammed en Ahmed. Maar deze namen staan op respectievelijk nummer 291, 322, 526, 549 en 557 van de ranglijst.
Gemiddeld zijn de namen uit de top 100 in de afgelopen zestig jaar met 56 procent naamdragers toegenomen, bijvoorbeeld Jansen (nr. 2) van 49.200 naar 75.700 (54 procent) en De Leeuw (nr. 99) van 6300 naar 10.100 (61 procent).
De honderd meest voorkomende namen werden in 2007 bij elkaar door meer dan 2 miljoen mensen gedragen, dat wil zeggen 12,6 procent van de bevolking; in 1947 was dat zelfs 13,6%. Dat is relatief veel ten opzichte van een zo grote namenvoorraad.
Verdwenen namen
Sommige achternamen zijn helemaal verdwenen. Een voorbeeld is Stumpff. Andere familienamen zijn sterk in aantal verminderd. Soms komt dat doordat het geslacht steeds kleiner wordt, maar ook komt het voor dat dragers van zogenoemde onwelvoeglijke achternamen een andere naam hebben gekozen. Dat is bijvoorbeeld het geval met de namen Kloot, Knor en Poepjes, hoewel die laatste naam ooit een heel gewone, ingeburgerde naam was. In vergelijking met 1947 is het aantal families met die naam ongeveer gehalveerd.
Behalve onwelvoeglijke achternamen mogen in Nederland ook familienamen worden vervangen die heel veel voorkomen en namen die bespottelijk of hinderlijk zijn, een vreemde herkomst hebben of onjuist zijn gespeld. Een verzoek tot naamsverandering kan worden ingediend bij het ministerie van Justitie. Het ministerie vraagt advies aan de burgemeester van de woonplaats van de indiener.