Koerden Irak willen steun Europa voor aanval
De meeste Koerden in Noord-Irak willen dat Europa de Amerikaanse plannen voor een aanval op Bagdad steunt om Saddam Hussein te verdrijven. Dat zegt de Koerdisch-Iraakse politicoloog Fuad Hussein van het Middle-Eastbureau in Amstelveen.
Via Iran reisde hij naar het Koerdisch gebied in Noord-Irak en sprak er met talloze Arabieren en Koerden. Zo sprak hij ook uitgebreid met Iraakse oppositiegroepen en de leiders van de twee belangrijkste Koerdische partijen, Jalal Talabani van de Patriottische Unie van Koerdistan (PUK) en Masoud Barzani van de Democratische Partij van Koerdistan (KDP). „Ik verbleef in hetzelfde hotel waarin zij zaten, dus dat was makkelijk”, aldus Fuad Hussein die na zijn thuiskomst nog geen tijd heeft gehad om zijn koffers uit te pakken.
Tijdens zijn bezoek merkte hij dat iedereen in spanning uitkijkt naar een Amerikaanse aanval en dat de hoop op verandering in de lucht hangt. Iedereen hoopt dat met de komst van de lente er ook een machtswisseling komt en dat Saddam Hussein definitief het veld ruimt, constateerde Fuad Hussein.
Na de Golfoorlog van 1991 hadden de Amerikanen de Iraakse bevolking opgeroepen in opstand te komen. Toen de Koerden in het noorden en de sjiieten in het zuiden hieraan gehoor gaven, bleef de verwachte Amerikaanse hulp uit. Het leger van Saddam Hussein sloeg de revolte vervolgens meedogenloos neer en binnen de kortste keren had de dictator de macht weer stevig in handen. Wel zijn de Koerden in het noorden sindsdien autonoom.
Volgens Fuad zijn de Koerden ervan overtuigd dat de Verenigde Staten deze keer wel doorzetten. „Het is nu voor het eerst dat de buitenwereld serieus tegen Saddam Hussein wil optreden. De Koerden willen graag dat de Amerikanen Saddam verdrijven en ze willen dat Europa hen daarbij helpt. Ze zijn boos op de Europeanen die tegen een aanval zijn. Als Saddam niet verdreven wordt, is dat volgens hen de schuld van de Europeanen”, aldus de politicoloog.
Tijdens zijn verblijf in Noord-Irak merkte Fuad dat iedereen zich op zijn manier probeert voor te bereiden op de naderende oorlog. Volgens hem zijn de meeste Koerden niet zozeer bang voor de Amerikaanse bommen, die naar verwachting vooral op Bagdad zullen neerkomen, maar wel voor het Iraakse leger. „Ze zijn vooral bang dat Saddam chemische wapens inzet in de Koerdische gebieden als de Amerikanen vanuit Turkije met steun van de Koerdische strijders (peshmerga’s) de aanval inzetten.”
De Koerden hebben aan den lijve ondervonden dat Saddam chemische wapens heeft en ook bereid is die in te zetten tegen zijn eigen volk. In zijn campagne om de Koerdische gebieden onder controle te krijgen, zette hij in 1988 chemische wapens in en maakte hij duizenden dorpen met de grond gelijk. Hierbij zouden meer dan 100.000 mensen zijn gedood. Alleen al in de Koerdische stad Halabja, nabij de grens met Iran, vielen toen zo’n 5000 doden, voornamelijk vrouwen en kinderen.
Nog steeds zit de angst voor chemische wapens er diep in, zo merkte Fuad Hussein. Terwijl de regering in Bagdad bij hoog en bij laag beweert dat zij geen biologische en chemische wapens meer heeft, weet het volk wel beter, aldus de politicoloog. „Iedereen heeft het erover. Volgens veel mensen die ik sprak worden ze in vrachtwagens rondgereden en worden ze steeds op een andere plek verstopt.”
„Ik sprak met iemand die zag dat ’s ochtends in zijn dorp acht á negen vrachtauto’s arriveerden en parkeerden op een plek waar ze bijna niet te zien waren. ’s Nachts vertrokken ze weer naar een ander dorp”. Wat er in de geheimzinnige wagens zit, is niet bekend, maar volgens Fuad denkt iedereen dat er massavernietigingswapens in zitten die onzichtbaar moeten blijven voor Amerikaanse satellieten en VN-inspecteurs.
Behalve voor Saddams chemische wapenarsenaal zijn de Koerden ook bang voor het naburige Turkije. „Ze zijn bang dat Turkije hun gebied wil veroveren zodra de oorlog begint”, aldus Fuad. Vorige maand liet Ankara weten aanspraak te maken op Koerdische gebieden en dat de grensverdragen tussen Turkije en Irak van na de Eerste Wereldoorlog moeten worden herzien.
Turkije is bovendien bang dat de val van Saddam zal leiden tot een zelfstandig Koerdistan in Irak, waardoor de onafhankelijkheidsstrijd van de Koerden in eigen land wordt geïntensiveerd. Ankara zal een onafhankelijk Koerdistan in Irak dan ook niet dulden. De KDP van Barzani heeft al gewaarschuwd voor chaos als het Turkse leger Noord-Irak binnen mocht trekken. De Koerdische peshmerga’s (zij die de dood in de ogen zien) zullen dan zeker hun wapens tegen de Turken opnemen.
Om dit te voorkomen heeft Washington plannen klaar om het gebied na de oorlog voor twee jaar onder militair bestuur te plaatsen. Dit tot groot ongenoegen van de Koerdische groeperingen en Iraakse oppositiegroepen. Een gezamenlijke conferentie van de Iraakse oppositie is dit jaar al vier keer uitgesteld. De oppositie zou onderling verdeeld zijn, maar volgens Fuad valt dat wel mee. „Er zijn alleen wat meningsverschillen.”