Roemenië kiest president
In een politiek turbulente tijd kiest Roemenië zondag een nieuwe president. De uitslag van de verkiezingen zegt veel over de politieke en economische toekomst van het land.
Verkiezingen in aantocht; het valt in Roemenië niet over het hoofd te zien. Het straatbeeld wordt gedomineerd door schreeuwerige verkiezingsaffiches. President Basescu waarschuwt: „De bangeriken zullen ons niet ontsnappen: van 471 naar 300 parlementariërs. Kom naar het referendum!”Het Oost-Europese land verkeert in zowel een economische als een politieke crisis. De eerste crisis lijkt pas overwonnen te kunnen worden nadat de politieke crisis is bezworen. Het Internationaal Monetair Fonds, dat vorig jaar een miljardensteun toezegde, doet namelijk pas weer betalingen aan Roemenië als een nieuwe regering is gevormd.
Het land zit als sinds begin oktober zonder goed functionerende regering. Toen verliet de sociaaldemocratische PSD het kabinet dat zij vormde met de liberaal-democratische PDL. De regeringscoalitie van de twee gezworen vijanden viel uiteen toen minister van Binnenlandse Zaken Dan Nica van de PSD beweerde informatie te hebben dat er plannen zouden zijn om tijdens de presidentsverkiezingen van 22 november te frauderen. Premier Emil Boc regeert sindsdien demissionair.
In opiniepeilingen heeft het huidige staatshoofd, Traian Basescu (58), die gesteund wordt door de PDL, een lichte voorsprong op zijn belangrijkste uitdager, Mircea Geoana (51), die naar voren is geschoven door de PSD. Waarschijnlijk haalt geen van beiden de absolute meerderheid, zodat een tweede en beslissende ronde twee weken later onvermijdelijk lijkt.
In totaal hebben zich twaalf personen kandidaat gesteld. Een gevaarlijke outsider is Crin Antonescu (50) van de nationaal-liberale PNL. Zijn populariteit is gestegen nadat hij Klaus Johannis, een populaire burgemeester die tot de etnisch Duitse minderheid behoort, naar voren had geschoven als premier. Ook de sociaaldemocraten steunen Johannis.
Basescu, die als staatshoofd de premier officieel voordraagt, wilde van Johannis echter niets weten en schoof zijn eigen kandidaat naar voren. Het parlement, waarin de oppositie de meerderheid vormt, weigerde echter de econoom Lucian Croitoru als premier te accepteren. Als Basescu wordt herkozen, kan dit conflict voortduren en zijn vervroegde parlementsverkiezingen mogelijk het gevolg.
Als Geoana of Antonescu wint komt er waarschijnlijk sneller een goed functionerende regering. Beiden willen echter wel soepeler voorwaarden van het IMF. Dat zegde vorig jaar een steunpakket van 20 miljard euro aan Roemenië toe. Het geld wordt echter afhankelijk van het tempo van vaak pijnlijke hervormingen uitbetaald.
Basescu heeft voor de verkiezingsdag ook een referendum over de inkrimping van het Roemeense parlement uitgeschreven. De uitkomst van de volksraadpleging is weliswaar niet bindend, maar kan wel punten voor de huidige president opleveren. Het naar men beweert corrupte en passieve parlement behoort tot de minst populairste instellingen van het land.