De Hoop Scheffer: Afghanistan is geen wederopbouwmissie
„Wees eerlijk en noem Afghanistan geen wederopbouwmissie. Er moest en moet gevochten worden.”
Dat zei Jaap de Hoop Scheffer, oud-secretaris generaal van de NAVO, donderdag in Rotterdam tijdens een symposium van de Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid (NIDV). De CDA’er bekritiseerde in feite daarmee het kabinet dat de missie van Nederlandse militairen in Uruzgan als wederopbouwmissie presenteert.De ex-NAVO-baas mengde zich opnieuw in de discussie over een eventuele verlenging van de missie in Uruzgan. „Nederland doet het goed in internationaal aanzien. Dat wordt minder als Nederland alle activiteiten in Afghanistan van welke aard dan ook zou staken.”
De Hoop Scheffer nam deze zomer na bijna zes jaar afscheid als secretaris-generaal van de NAVO. Onder zijn leiding groeide het bondgenootschap van 19 naar 28 landen. „Al deze landen doen mee aan de ISAF-missie in Afghanistan. Sommige landen zouden meer moeten doen. Sommige landen zouden meer kunnen doen. Er moet wel een evenwichtiger verdeling van de kosten komen.”
De ex-NAVO-baas nam de Nederlandse Apachehelikopters als voorbeeld. „Van de Apaches wordt gretig gebruik gemaakt in Afghanistan. Maar wie betaalt de kosten van groot onderhoud? Rekening man, dus rekening Nederland.”
Ook de snel inzetbare NAVO-macht NRF heeft te lijden onder de scheve verdeling van de lasten, aldus de oud-NAVO-baas. „Inzet is betalen. Toen in 2005 de NRF na een aardbeving naar Pakistan ging, waren de troepenleverende landen daar niet blij mee.” De Hoop Scheffer noemde de landen donderdag niet bij naam maar ingewijden weten dat het onder andere om Spanje gaat. Het land maakte intern bij de NAVO fors bezwaar tegen de kosten.
Staatssecretaris van Defensie De Vries zei donderdag tijdens het NIDV-symposium dat hij op 4 december een uitspraak verwacht van de arbiter die zich buigt over een geschil tussen de Staat en het bedrijfsleven dat JSF–opdrachten heeft verworven. De Nederlandse overheid stak tot nu toe 1 miljard euro in de ontwikkeling van de JSF. Als ruil kon de industrie orders binnenhalen. Voorwaarde was dat de betrokken bedrijven een percentage van de omzet zouden afdragen, om die investering van het Rijk weer terug te betalen. Maar over de hoogte van dat percentage wordt nu al tijden gebakkeleid.
De Vries meldde donderdag aan de Tweede Kamer dat de prijs van het eerste JSF-testtoestel 13,5 miljoen euro goedkoper uitvalt. In april ging de Tweede Kamer akkoord met de aankoop ervan. Het kost nu bijna 100 miljoen euro. Begin volgend jaar moet de Kamer beslissen over de aankoop van een tweede testtoestel. De Vries zei desgevraagd dat de prijs van dat toestel „voor de Kerst” bekend wordt.
Volgens de staatssecretaris mogen Nederlanders best wat trotser zijn op hun militairen. „Ze zijn aan de slag met een ontspoorde trein bij Barendrecht, in de brandende duinen bij Schoorl, in de onrustige wateren van Somalië en in Tarin Kowt. Het chauvinisme heeft echter de diepgang van een surfplank.”