Anne Frank op de voet gevolgd
De tegeltjes om de deurposten zitten er nog steeds. Eigenlijk is er bijna niets veranderd in het klaslokaal sinds Anne Frank er in 1935 op de foto ging. Het plafond is nu verlaagd. En er hangen slingers. Oranje slingers – tijdens de oorlog een verboden kleur. De oorlog die de Joodse onderduikster het leven kostte.
Op de pagina’s waarop R. W. Jansen beelden van toen en nu onder elkaar zet, is het lettertype oranje. Ze vormen een sterk element in het boek dat de Hoogevener samenstelde en uitgaf over de plaatsen waar Anne Frank verbleef. Hij fotografeerde de locaties van oude foto’s nog een keer. Om te ontdekken hoe weinig er soms veranderd is sinds het Joodse meisje er verbleef.Met zijn fotografische impressies –lastig dat paginanummers ontbreken– biedt Jansen „een herdenkingstocht in actuele beelden.” Scherpe beelden, in kleur. Ze brengen Annes leefomgeving heel dichtbij.
Frankfurt am Main en Aken in Duitsland zijn de eerste plaatsen die voorbijkomen. Anne woonde er tot haar vertrek naar Nederland in 1934.
Het grootste deel van haar korte leven bracht de Joodse koopmansdochter in Amsterdam door. Die stad krijgt dan ook ruime aandacht in het boek. Daarna volgen beelden uit Kamp Westerbork.
De periode daarna was Anne opnieuw in Duitsland, maar ditmaal gruwelijk en definitief: Auschwitz-Birkenau en Bergen-Belsen.
Anne Frank overleed in maart 1945. Ze werd 15 jaar. Door haar dagboek werd ze wereldberoemd. Op Google levert haar naam in een fractie van een seconde 22 miljoen hits op. De jeugdige schrijfster uit het Achterhuis werd een symbool voor de vernietiging van menselijke waardigheid tijdens het naziregime.
Nieuwe oplevingen van antisemitisme bewijzen de blijvende actualiteit van wat ze schreef. In dat licht is een oorlogsboek, -museum of -herdenking er niet gauw een te veel.
N.a.v. ”Anne Frank. Een herdenkingstocht in actuele beelden”, door Ronald Wilfred Jansen; uitg. RWJ-Publishing, Hoogeveen, 2009; ISBN 978 90 814238 1 6; 161 blz.; € 48,11.
