Slecht beheer nekt „lekkerste vis”
”International Conspiracy to Catch All Tunas” (internationaal complot om alle tonijn te vangen), wordt ze wel smalend genoemd, de International Commission for the Conservation of Atlantic Tunas (Iccat), de visserijorganisatie die een gezonde stand van de Atlantische blauwvintonijn moet regelen.
Van 6 tot en met 15 november vergadert de Iccat in de Braziliaanse stad Recife, om er de vangstquota voor volgend jaar vast te stellen. „De Iccat verdient het niet om het woord ”Conservation” in zijn naam te hebben”, vindt ook Carel Drijver, hoofd programma oceanen en kusten bij het Wereld Natuur Fonds (WWF) in Zeist. „De leden namen tot nog toe enkel beslissingen die tot de ”Collapse” (uitroeiing) van de tonijn leiden.”De Atlantische blauwvintonijn is het neusje van de zalm onder de vissen. De lekkerste vissoort op aarde, noemt Drijver hem. Maar liefst 80 procent van de 60.000 ton blauwvintonijn die jaarlijks wereldwijd wordt gevangen, komt terecht in de magen van Japanners, na eerst te zijn verwerkt in de overbekende sushi. Op deze lucratieve want peperdure vissoort wordt sinds jaar en dag meedogenloos gejaagd, met als gevolg dat het dier op de rand van uitsterven staat. Ziedaar het belang van de jaarlijkse zitting van de Iccat omdat die de uitroeiing van deze vissoort kan voorkomen. Wie als Europeaan denkt dat die bijeenkomst in het verre Refice hem niet aangaat heeft het mis: de Atlantische blauwvintonijn heeft haar paaigebied in de Middellandse Zee, en juist daar wordt de vis massaal gevangen.
„Wat eind deze week de uitkomst van de Iccat-conferentie zal zijn, is voor ons niet relevant meer”, laat Farah Obaidullah weten. Zij is ”oceanen-campaigner” bij Greenpeace International. Obaidullah zegt dat Greenpeace al jaren tevergeefs lobbyt onder Iccat-lidstaten –waaronder Spanje, Italië, Libië, Malta, Marokko en Frankrijk– om een drastische vangstbeperking erdoor te krijgen. Wat Obaidullah en ook Carel Drijver verbaast, is dat de Iccat daarbij zelfs tegen het advies van zijn eigen wetenschappelijke commissie durft in te gaan. „Al jaren adviseren de Iccat-experts dat er maximaal 15000 ton blauwvintonijn in de Middellandse Zee mag worden gevangen. En wat gebeurde er op de conferenties? Werden de quota juist hoger gesteld. Vorig jaar stond het maximum op 22.000 ton.”
Niet Iccat, maar Cites kan deze tonijnsoort nog redden, is de overtuiging van de Greenpeace-medewerkster. Deze afkorting staat voor Convention on International Trade of Endangered Species. Die regelt de handel in bedreigde dier- en plantensoorten. Wat Obaidullah hoopt is dat de blauwvintonijn begin volgend jaar op de Cites-lijst wordt gezet, zodat er niet meer in mag worden gehandeld. Dat is vooral van belang vanwege de kwalijke rol die de illegale visserij speelt. Een van de grootste problemen met deze visserij zijn namelijk de illegale vangsten. Als die vangsten op basis van Cites niet meer verhandeld mogen worden, pak je de illegale vissers ook op die manier aan. Intussen hoopt Drijver stilletjes op een vangstverbod door Iccat zelf. „Het klinkt drastisch; veel drastischer is om te blijven vissen. Dan draai je de sector pas echt de nek om.”