„Nederlander nooit tevreden over hoogte strafmaat”
Het geluid dat misdadigers te licht worden gestraft, hoort hoogleraar strafrecht prof. mr. E. F. Stamhuis al 25 jaar. „Dit vuurtje wordt keer op keer door opiniemakers zoals Eerdmans aangewakkerd, zodat zij kunnen zeggen: zie je wel, er is onvrede onder de burgers over de rechtspraak.”
De Raad voor de Rechtspraak presenteerde donderdag de resultaten van een bevolkingsenquête over rechtspraak. De ondervraagde burgers stellen dat er „te lage straffen” worden opgelegd, omdat de geldende wetten niet streng genoeg zijn en de rechters „te soft” zijn.De uitslag van de enquête was koren op de molen van oud-Tweede Kamerlid voor de LPF Joost Eerdmans. Als voorman van het Burgercomité tegen Onrecht heeft hij boven aan zijn doelenlijstje staan: hogere (minimum)straffen op ernstig geweld. Eerdmans: „Er wordt in Nederland te veel gelet op de belangen van de daders in plaats van die van de slachtoffers. Er wordt in Nederland gemiddeld zes jaar effectieve celstraf opgelegd voor een moord. Dat is te laag. Zoiets knaagt aan het rechtsgevoel van mensen.”
Hoe ver de straffen ook zullen worden opgeschroefd, de gemiddelde Nederlander zal nooit tevreden zijn over de strafmaat, denkt Stamhuis, hoogleraar aan de Open Universiteit. „De laatste tien jaar is het gemiddelde aantal maanden of jaren gevangenisstraf dat daders krijgen opgelegd flink gestegen. Toen ik 25 jaar geleden mijn loopbaan in het strafrecht begon, stond Nederland bekend om zijn lage opgelegde straffen. Inmiddels zitten we Europees gezien in de bovenste helft van de ranglijst, maar nog is de gemiddelde Nederlander niet tevreden.”
Een van de belangrijkste oorzaken voor de niet afnemende onvrede, is volgens Stamhuis de houding van opiniemakers zoals Joost Eerdmans. „Zij gooien bewust of onbewust iedere keer olie op het vuur. Ze komen op voor slachtoffers of potentiële slachtoffers en willen het liefst dat daders voor de rest van hun leven achter het prikkeldraad verdwijnen. Ze vergeten echter dat iedere Nederlander ook een potentiële dader is. En als dader vind je de straffen in Nederland algauw te hoog.”
Rechters moeten zich goed realiseren wat er onder de bevolking leeft, vindt Stamhuis. „Maar ze hoeven dat niet klakkeloos te volgen. Als onafhankelijke rechters dienen zij rekening houden met de nuances die er bij elke zaak zijn en waar de gemiddelde burger geen weet van heeft.”
