Economie VS klimt uit het dal
De Amerikaanse overheid lijkt er met forse stimuleringsmaatregelen in te zijn geslaagd de economie voorlopig weer aan te jagen en de recessie te verdrijven. De vraag is echter hoe duurzaam de groei zal blijken te zijn.
Volgens voorlopige cijfers van het Amerikaanse ministerie van Handel, donderdag bekend gemaakt, groeide ’s werelds grootste economie afgelopen kwartaal met 3,5 procent op jaarbasis. Dat is een aanzienlijk verschil met de vier voorgaande kwartalen, waarmee een einde kwam aan de langste recessie in de VS sinds het begin van de metingen in 1947. De groei viel iets hoger uit dan analisten hadden voorspeld. Zij voorspelden gemiddeld een groei van 3,3 procent.De uitgaven van consumenten gingen in het derde kwartaal met 3,4 procent omhoog. Dat is de sterkste stijging sinds het eerste kwartaal van 2007. De investeringen in vastgoed namen met ruim 23 procent toe ten opzichte van het voorgaande kwartaal en leverden daarmee voor het eerst sinds 2005 een positieve bijdrage aan de Amerikaanse economie. Beide stijgingen zijn waarschijnlijk voor een groot deel het gevolg van de stimuleringsmaatregelen van de Amerikaanse overheid, die miljarden pompte in de noodlijdende economie. Zo werden de consumentenuitgaven onder meer opgejaagd door de succesvolle slooppremie, die automobilisten onder het motto ”cash for clunkers” stimuleerde hun oude auto in te ruilen voor een nieuw exemplaar. De overheid wist ook de woningmarkt weer enigszins aan te zwengelen. Een premie voor de aankoop van het eerste huis zorgde er zelfs voor dat de investeringen in nieuwe woningen voor het eerst sinds 2005 weer een positieve bijdrage aan de Amerikaanse economie leverden.
Econoom Eric Bartelsman, aangenaam verrast door het hoge groeicijfer, wijst erop dat de economie hiermee nog lang niet terug is op het niveau van voor de crisis. „In normale omstandigheden zou je dit gewoon een goed resultaat noemen, nu is het het eerste stukje op de weg terug uit het diepe dal”, nuanceert de hoogleraar van de Vrije Universiteit in Amsterdam.
Econoom Han de Jong van ABN AMRO ziet in de cijfers echter geen aanleiding om te twijfelen aan de mogelijkheid van de Amerikaanse economie straks op eigen benen verder te groeien. „De groei is evenwichtig samengesteld. Ook de uitgaven aan andere goederen dan auto’s namen toe en de investeringen van bedrijven krompen minder hard dan voorheen.”
Bartelsman ziet vooral een hoopvol signaal in de forse groei van zowel de invoer als de uitvoer van de VS. „Dat betekent dat de wereldhandel weer op gang komt. Daar kun je aan zien dat landen als China en India weer verder willen.”
Het herstel werd ook op weg geholpen doordat bedrijven hun voorraden, die door de recessie aanzienlijk waren geslonken, weer aanvulden. Zonder dit effect zou de economische groei op 2,5 procent zijn uitgekomen, tegen een groei van 0,7 procent in het tweede kwartaal. Het is volgens Bartelsman nog de vraag of dit erop wijst dat het vertrouwen toeneemt. „Het ligt eraan in welke sectoren de voorraden weer worden opgebouwd. Er zijn nog genoeg branches die beter niet al te veel voorraden kunnen opbouwen.”
De verwachting is dat het herstel van de Amerikaanse economie afvlakt, vanwege toenemende werkloosheid en moeilijke verkrijgbaarheid van leningen voor consumenten en bedrijven.