Indonesië heeft zijn eigen DSB
Terwijl de Engelstalige krant The Jakarta Post verslag doet van de perikelen rond de DSB Bank in Nederland, houdt het noodlijdende Bank Century Indonesië al maanden in de greep. Met als enig verschil dat de Indonesische regering de kleine noodlijdende bank wel voor faillissement behoedde – tegen een erg hoge prijs.
Eind vorig jaar meldde de Indonesische regering Bank Century te redden met een noodinjectie van omgerekend 45 miljoen euro. Maar afgelopen juli ontstond er grote commotie toen dit bedrag omgerekend bijna tot 480 miljoen euro bleek gestegen. De regering zegt een kettingreactie bij andere kleine banken in Indonesië te hebben willen voorkomen. Critici menen dat de regering bevriende en invloedrijke rekeninghouders van Bank Century uit de brand wilde helpen.De aanvankelijke hoofdrolspeler in het bankdrama is de omstreden eigenaar Robert Tantular. Met zijn veroordeling –vanwege fraude en oplichting– zijn de problemen nog niet voorbij. De Indonesische financiële controleautoriteit BPK ontdekte onlangs dat frauduleuze kredietbrieven met een totaalwaarde van 178 miljoen dollar (ruim 120 miljoen euro) naar tien ogenschijnlijke postbusbedrijven de bank aan de rand van de afgrond brachten.
In juli kwam het werkelijke bedrag van de noodinjectie plotseling aan het licht tijdens een commissievergadering van het parlement met het ministerie van Financiën. De affaire herinnert veel Indonesiërs aan de financiële crisis in 1997. Toen waren het dubieuze leningen van bankdirecties aan bevriende zakenlieden waarmee veel banken en hun miljoenen Indonesische rekeninghouders geruïneerd werden. Op dit moment is nog onduidelijk of honderden rekeninghouders van speciale spaardeposito’s van Bank Century in Surabaya hun geld terugkrijgen. Zeker één rekeninghouder heeft inmiddels zelfmoord gepleegd. Gedupeerden zijn vaak te gast in Indonesische tv-programma’s.
Volgens minister van Financiën Mulyani vormde de noodlijdende Bank Century een systematische dreiging voor het Indonesische bankenstelstel. Zo zouden in november vorig jaar 23 kleinere banken te midden van de wereldcrisis ook in slechte staat zijn. De vermeende oorzaak hiervan was dat veel rekeninghouders hun geld bij grote banken onderbrachten. De tien grootste banken in Indonesië hebben 80 procent van het bankkapitaal in handen. Gevreesd werd echter dat het staatsverzekeringsbureau LPS te weinig reserves zou hebben om de 23 kleine banken op te vangen. Ook zou het psychologische effect op Indonesische rekeninghouders grote gevaren kunnen meebrengen.
Minister Sri Mulyani en president Yudhoyono bespraken het reddingsplan vorig jaar tijdens de G20-bijeenkomst. Vicepresident en zakenman Jusuf Kalla werd gepasseerd. De toenmalige gouverneur van de centrale bank Bank Indonesia, Boediono, medeverantwoordelijk voor het overheidsingrijpen, is deze maand benoemd tot de nieuwe vicepresident. Dit alles gaf Kalla en zijn machtige politieke bondgenoten een vrijbrief om in de nieuwe regeringsperiode zijn pijlen te richten op Sri Mulyani en Boediono. Niettemin heeft de coalitieregering van president Yudhoyono op dit moment beschikking over ruim driekwart van de 560 parlementszetels. Belangrijker is dat de Bank Centuryaffaire opnieuw grote vragen oproept over het functioneren van Bank Indonesia als toezichthouder.