„Synode PKN moet gehalveerd”
Het aantal leden van de generale synode van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) moet worden teruggebracht van 150 naar 75 leden. Verder moeten de Algemene Classicale Vergaderingen worden afgeschaft en de Generale Raad van Advies en de Raad van Advies voor het Gereformeerd Belijden worden samengevoegd.
Dit zijn drie van de negentien aanbevelingen uit het rapport ”De kerkorde bij de tijd” van de commissie evaluatie kerkorde, dat op donderdag 12 november wordt besproken op de generale synode van de PKN in Lunteren.Bij de opstelling van de kerkorde van de PKN in 2003 werd al afgesproken dat de Protestantse Kerkorde (PKO) in 2008 en 2009 geëvalueerd zou worden. De grondleggende, Romeinse artikelen moesten bij deze evaluatie buiten schot blijven. In de Romeinse artikelen is onder meer het belijden van de kerk vastgelegd.
Een commissie onder leiding van ds. W. Beekman heeft sinds december 2008 alle geledingen van de kerk gehoord over het functioneren van de kerkorde in de praktijk. Van die gesprekken is een rapport samengesteld waarin de commissie conclusies trekt en aanbevelingen doet.
Gezien het afnemende ledental van de Protestantse Kerk en de voortschrijdende individualisering, vraagt de commissie zich in het rapport af hoelang de Protestantse Kerk het nog met de huidige kerkorde kan „uithouden.” Overigens concludeert de commissie ook dat er in de breedte van de Protestantse Kerk sprake is van een „welwillend-kritische houding ten opzichte van de kerkorde.”
Wel heeft „de teruggang in mensen en middelen” op het plaatselijk vlak nu ook „zijn doorwerking gekregen op het functioneren van de bovenplaatselijke verbanden”, concludeert de evaluatiecommissie. Met het oog hierop moet de huidige omvang van de meerdere vergaderingen „substantieel” worden teruggebracht. Daarbij dient, volgens het rapport, ook gekeken te worden naar de mogelijkheid om oud-ambtsdragers naar meerdere vergaderingen te kunnen afvaardigen. Verder moeten veel zittingstermijnen worden verruimd. Zo zouden synodeleden voortaan maximaal acht jaren lid moeten kunnen zijn van de synode.
Niet alleen moet het aantal synodeleden worden gehalveerd van 150 naar 75 leden, ook het aantal leden van classes kan verminderd worden. Het aantal afgevaardigden per gemeente naar de classis kan volgens de commissie terug van twee naar één. De Algemene Classiscale Vergaderingen kunnen volgens het rapport worden afgeschaft.
Ook de perforatieregeling voor kerkleden zou aanmerkelijk verruimd moeten worden. Zo zou een gemeentelid zich moeten mogen inschrijven bij een (wijk)gemeente „van voorkeur.”
De Generale Raad van Advies en de Generale Raad van advies voor het Gereformeerd Belijden zouden volgens de evaluatiecommissie moeten worden samengevoegd tot „een raad voor zaken van kerk en theologie waaraan onder meer wordt opgedragen de taken die aan de afzonderlijke raden waren toevertrouwd.”
Leden van het moderamen moeten meer ruimte krijgen om „deel te nemen in het openbare debat over zaken die het hart van de kerkelijke verkondiging raken, zonder daarmee de opzicht houdende instantie (…) in formele zin voor de voeten te lopen.”