„Religie moet harmonie in samenleving brengen”
Religie moet zorgen voor harmonie in een samenleving. Daarom moeten theologen zich niet alleen op een wetenschappelijke manier met godsdienst bezighouden, maar ook de maatschappelijke invalshoek in het oog houden. „We moeten de volgende generatie een moreel kader meegeven.”
Dat was de belangrijkste conclusie van een tweedaags congres, georganiseerd door de Vrije Universiteit, over de rol van religie in de samenleving, dat woensdag en donderdag plaatshad in het Noord-Hollandse Santpoort. Vier delegaties (China, Turkije, Zuid-Afrika en Nederland) spraken over dit thema op het landgoed Duin en Kruidberg.Volgens dr. Wim Janse, decaan van de faculteit godgeleerdheid van de VU en mede-organisator van de bijeenkomst, had de conferentie niet direct als doel concrete resultaten te behalen. „We moesten elkaar eerst leren kennen. Daarmee voorkom je dat je bevooroordeeld de discussie aangaat.”
De keuze voor de delegatie uit Zuid-Afrika als deelnemer aan de conferentie mag dan logisch lijken, de participatie van China en Turkije is dat allerminst. Janse: „Wij hebben sinds twee jaar een goede relatie met het Chinese ministerie van Godsdienstzaken. Er bestaat vaak een negatief imago van China als het om godsdienst gaat. Toch bloeit religie in dat land. Turkije is een belangrijke schakel in het contact met de moslimwereld.”
Leerde Karl Marx in de negentiende eeuw nog dat „godsdienst opium voor het volk is”, voor het communistische China gaat dat niet op, vindt J. Jiang, onderdirecteur-generaal van het Chinese ministerie van Religieuze Zaken. „Opium gold in China lange tijd als medicijn. Zo kun je religie ook zien. Overigens heeft opium na de Opiumoorlog van 1840 een negatieve klank in de Volksrepubliek gekregen, dus anno 2009 is het misschien niet zo’n goede term meer om in relatie tot godsdienst te gebruiken.”
Volgens prof. A. van de Beek, hoogleraar systematische theologie aan de VU, zijn deelnemers aan de conferentie gevoelige thema’s als vervolging van de ondergrondse kerk in China niet uit de weg gegaan. „Daar was wel degelijk ruimte voor. Overigens worden niet alle verhalen daarover even goed gecontroleerd. In het algemeen zijn er weinig problemen als je kerkelijke activiteiten in China registreert. Maar met name Amerikaanse evangelisten koppelen politieke propaganda aan hun missionaire activiteiten. Daar zijn ze in Peking niet van gediend.”
