Met bommen vang je geen boeven”
Er kwamen zaterdag toch nog dubbel zoveel demonstranten als verwacht naar Amsterdam. Ongeveer 70.000 mensen protesteerden tegen een oorlog in Irak. Maar was het een demonstratie tegen de oorlog in Irak of tegen Bush? ”Drop Bush, not bombs”.
De demonstratie in een koud Amsterdam verliep ondanks de grote opkomst zonder problemen. Het was de grootste betoging in de hoofdstad sinds het protest tegen kernwapens begin jaren tachtig. Toen, in 1981, kwamen maar liefst 400.000 mensen demonstreren tegen de kruisraketten. Dat waren nog eens tijden.
Er waren zaterdag oude rotten op de Dam. Dat bleek vooral uit de meegevoerde teksten. Iemand liep met een spandoek waarop ”Balkenende molenaar” was gekalkt. Een regelrechte verwijzing naar het Vietnam-protest, lichtjaren geleden. Toen mocht de Amerikaanse president Johnson op straat geen moordenaar worden genoemd. Creatieve geesten kwamen op Johnson molenaar.
Spandoeken kunnen ook ludiek zijn. ”Voer eendjes, geen oorlog”. ”Boeven vangen, geen bommen.” En het meer directe: ”Geen bommen op Bagdad”.
De leider van de SP, Marijnissen, zat met zijn gedachten ook in de verleden tijd toen hij op de Dam riep: „Give peace a change!” En, knalt het er uit: „Met bommen vang je geen boeven.”
Er is meer politiek. LPF-aanhangers slepen een bord mee met de boodschap dat ”Pim dit niet heeft gewild”. GroenLinks liet van zich horen, middels de frêle stem van Femke. „Waarom is Balkenende zo volgzaam?” vraagt ze zich bijna schreeuwend in de microfoon af. „Waarom draagt De Hoop Scheffer de tas van Powell?” Lekkere oneliners, die vast en zeker alle journaals en kranten halen.
Maar waar is de PvdA? Oké, Jan Pronk is er, maar waar is die niet? Er circuleren op de Dam foto’s van partijleider Bos met de tekst: Wie heeft deze man gezien? Diederik Samson, PvdA-kamerlid en hoog op de lijst, doet een poging om het uit te leggen. „Politiek is ingewikkeld. Partijen demonstreren niet, dat doen mensen.”
De organisatie van het protest in Amsterdam, het Platform tegen de nieuwe oorlog, was blij verrast door de hoge opkomst. „Het feit dat zoveel mensen de kou trotseren om hun protest tegen de oorlog tot uitdrukking te brengen, bewijst dat het verzet tegen de dreigende oorlog tegen Irak ook in Nederland veel hoger is dan tot dusver door de meeste media en politici werd aangenomen”, zei organisator H. van Heijningen. Bij het platform zijn meer dan 200 organisaties aangesloten.
Opvallend was dat zo’n beetje alle bevolkingsgroepen in de tocht meeliepen, van jong tot oud en veel verschillende nationaliteiten. Naast spandoeken, borden en leuzen tegen de Verenigde Staten en de oorlog in Irak vroegen de betogers aandacht voor bijvoorbeeld de situatie in het Midden-Oosten.
De politie was na afloop tevreden. Er werden geen arrestaties verricht en er is niets in beslag genomen. „Het was een demonstratie voor de vrede, en die is echt supervreedzaam verlopen” aldus een woordvoerster.
De Mobiele Eenheid werd wel ingezet om te voorkomen dat enkele tientallen jongeren richting het Amerikaanse consulaat gingen. De ME sloot daarom de straten tussen het Museumplein en het Leidseplein af. De groep deed volgens de politie niet mee aan de demonstratie. Ook bij het consulaat stonden voor de zekerheid zes bussen van de ME en een waterkanon.
De demonstratie ging na de toespraken op de Dam via de Rozengracht en de Marnixstraat naar het Leidseplein. Rond 17.00 uur bereikten de laatste demonstranten het eindpunt. Aansluitend aan het protest was er een vooral muzikale manifestatie in de Amsterdamse poptempel Paradiso.
Ook de klokkenluiders in de hoofdstad droegen een steentje bij. Tussen 12.45 en 13.40 uur lieten de Mozes en Aaronkerk, de Posthoornkerk, de Oude Kerk, de Sint-Nicolaaskerk en de Zuidertoren zich horen.
In Den Haag demonstreerden zaterdag een kleine 150 Nederlandse Irakezen en sympathisanten voor het Centraal Station in Den Haag. Hun actie was gericht tegen het regime van Saddam Hussein. De demonstranten wilden bovenal benadrukken dat het Irakese volk het grootste slachtoffer is in het conflict.