Signaal voor kerken
Huwelijks- en gezinsbegeleiding, opvoedingsondersteuning en cursussen voor ouders vormen een groeimarkt, zeker ook binnen de gereformeerde gezindte.
Dat de problemen in reformatorische kring groot zijn, blijkt uit de cijfers die de SGJ dinsdagavond bekendmaakte. In vijf jaar tijd is het aantal ondertoezichtstellingen (ots) van kinderen verdubbeld, van 300 naar 600.Die ontwikkeling is bepaald niet positief te noemen. Vooral niet als men daarbij bedenkt dat de orthodox-protestantse kring duidelijk uit de pas loopt met de landelijke cijfers. Er zijn in reformatorische kring meer opvoedingsproblemen dan daarbuiten.
Natuurlijk kan men zeggen dat opvoedingsproblemen van alle tijden zijn. Dat is ook zo. Eerdere generaties opvoeders wisten soms ook niet hoe ze hun kroost in het gareel moesten houden.
Dat ouders tegenwoordig sneller de hulp van welzijnsorganisaties inroepen is op zich positief. Ook al is het taboe op opvoedingsproblemen kleiner geworden, het getuigt nog altijd van moed om met de huiselijke problemen naar de hulpverlening te stappen. De forse toename van ots zal voor een deel daaruit verklaard kunnen worden.
Toch blijven ondanks die nuanceringen de cijfers van de SGJ zorgwekkend. Er is duidelijk een probleem dat absoluut tot nadenken moet stemmen.
In de discussie over de oorzaken van het hoge aantal ots wordt vaak gewezen op het gesloten karakter van de gezinnen binnen de reformatorische gezindte. Daardoor zou een klimaat ontstaan dat vatbaar is voor ontsporingen. Seculiere instanties wijzen dan vaak met enige leedvermaak op de (te) strikte handhaving het ouderlijk gezag, dat ook nog eens wordt gestimuleerd door de geestelijke leidslieden. Daarmee wordt in hun oordeel de kiem gelegd voor moeilijkheden. Vooral ook omdat die aanpak niet meer zou passen in onze open, gedemocratiseerde samenleving waar de speelruimte voor gezag beperkt is.
Die karikatuur klopt bepaald niet. Veel ouders in de gereformeerde gezindte doen hun uiterste best om hun kinderen een goede opvoeding te geven zonder dat ze zich te buiten gaan aan machtsmisbruik. Zoals zo vaak bepalen de uitzonderingen het beeld.
Dit neemt niet weg dat gezinnen die vasthouden aan Bijbelse principes het vandaag de dag niet gemakkelijk hebben. Juist als ouders proberen te midden van allerlei veranderingen en seculariserende tendensen hun kinderen een veilige haven te bieden, botsen ze op grote problemen. De moderne maatschappij draagt, mede dankzij allerlei moderne communicatievormen, een open karakter. Ze stelt vragen aan ouders en jongeren die voorheen geen vraag waren. Opvoeders kunnen zich er niet van afmaken door te zeggen: „Zo hoort het nu eenmaal.”
Jongeren mogen van hun ouders Bijbels gefundeerde en doorleefde antwoorden verwachten. Veel ouders zijn daar ook zelf naar op zoek. Daar ligt een terrein waarop kerken veel kunnen betekenen. Het gaat erom ouders toe te rusten. In die zin zijn de cijfers van SGJ ook een belangrijk signaal voor de kerken.