Koninklijke familie vliegt graag met jubilerende KLM
De KLM viert feest. De luchtvaartmaatschappij bestaat negentig jaar. Deze week bleek weer dat het bedrijf de K van Koninklijke met trots voert. Prof. mr. Pieter van Vollenhoven nam woensdag een jubileumuitgave van de maatschappij in ontvangst. Zo zijn er meer banden met de Oranjes.
Ze zijn zeer gewild bij KLM-reizigers: de kleine Delfts blauwe huisjes die businessclasspassagiers op intercontinentale vluchten krijgen. Sommigen zijn inmiddels verwoede verzamelaars.De huisjes zijn miniaturen van bestaande woningen langs de Amsterdamse grachten. Elk jaar op 7 oktober, de dag waarop de maatschappij in 1919 werd opgericht, brengt de KLM een nieuw huisje uit. Dat doet het bedrijf al sinds de jaren 50.
Onder de huisjes bevinden zich speciale exemplaren, zoals een klein Paleis op de Dam. Heel zeldzaam is Kasteel Drakensteyn als KLM-huisje. Gasten van koningin Beatrix kregen het ontwerp, waarvan er slechts 300 zijn gemaakt, bij een bijzondere gelegenheid mee.
Het jubileumjaar is voor de KLM reden om alle huisjes in een boekje, ”House no. 90”, te beschrijven. Op het hoofdkantoor in Amstelveen nam de echtgenoot van prinses Margriet woensdag de uitgave in ontvangst.
Predicaat
De banden van de koninklijke familie met de KLM dateren uit 1919. Al voor de oprichting van de maatschappij in oktober van dat jaar verleent koningin Wilhelmina het bedrijf het predicaat koninklijk. Het wordt een handelsmerk. De oprichters van de KLM moeten heel goede contacten aan het hof hebben gehad, anders hadden ze dit nooit voor elkaar gekregen, stelt KLM-historicus Marc Dierikx in een van zijn boeken over de maatschappij.
De hechte band blijkt ook uit prins Bernhards buitengewoon lidmaatschap van de raad van commissarissen van de KLM. In die hoedanigheid doet hij wat hij kan voor de maatschappij. Als de Nederlandse luchtmacht overweegt nieuwe toestellen in de VS aan te schaffen, zet hij druk op de onderhandelingen met de belangen van de KLM in het achterhoofd. Zo waarschuwt hij begin 1975 de toenmalige Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Kissinger, dat deze de problemen rond de landingsrechten van de KLM in de Verenigde Staten moet oplossen om de keuze voor de F-16 als opvolger van de Starfighter in Nederland mogelijk te maken. Prins Bernhard is goed bevriend met toenmalig KLM-directeur Sergio Orlandini.
Mede als gevolg van de Lockheedaffaire komt er in 1976 een einde aan zijn zetel in de raad van commissarissen. De regering dwingt de prins Bernhard vrijwel alle touwtjes met het bedrijfsleven en het leger door te knippen.
De warme band tussen de koninklijke familie en de KLM blijft. Als leden van de koninklijke familie op reis gaan, kiezen zij vaak voor de KLM. Als koningin Beatrix voor een staatsbezoek naar landen buiten Europa of naar de Nederlandse Antillen reist, vliegt zij meestal met de Nederlandse maatschappij. Op zulke reizen wordt een deel van de businessclass afgehuurd om de Oranjes en hun gevolg privacy te gunnen. Op kortere afstanden wordt het regeringstoestel, de PH-KBX, ingezet.
Koffers
De koninklijke familie wordt door de KLM met voorrang vervoerd. Dat blijkt ook na het staatsbezoek aan Estland in 2008. De koningin vliegt met het regeringstoestel naar huis. Een deel van haar gevolg –vooral lakeien– reist met een KLM-lijnvlucht van de Estlandse hoofdstad Tallinn naar Amsterdam. Het hofpersoneel heeft grote kisten en kratten met serviesgoed en andere spullen van de koningin bij zich. Die bagage krijgt voorrang boven de koffers en tassen van ‘gewone’ luchtreizigers.
Pas als ze zijn aangekomen in Amsterdam horen de passagiers dat hun spullen een dag later zullen arriveren en dat de bagage zal worden thuisbezorgd.
Copiloot
Nauwe banden zijn er ook tussen de KLM en prins Willem-Alexander. De kroonprins is sinds 1996 copiloot bij de maatschappij. De prins –niet officieel in dienst– moet voldoende vlieguren maken om zijn brevet te kunnen houden.
Hij vliegt eerst regelmatig met een Fokker 70 van KLM Cityhopper, het bedrijfsonderdeel dat korte vluchten binnen Nederland en naar omliggende landen verzorgt. De prins stapt later vaak als copiloot in een Boeing van de KLM.
Passagiers merken niets van de aanwezigheid van de prinselijke piloot. Inzittenden van het toestel krijgen de prins niet te zien. Hij draagt een KLM-uniform en laat zich tutoyeren en Alex noemen. Passagiers krijgen hoogstens te horen dat Alex van Buren de copiloot is, niet wetend dat ze die dag echt koninklijk worden vervoerd.