„Pfff” en „duh!” in de keuken
Een hippe lay-out, teksten op de juiste toon en recepten die zowel eenvoudig als uitdagend zijn. Culinaire duizendpoot Karin Luiten en kinderboekenauteur Francine Oomen weten allebei hoe ze kinderen achter de pannen kunnen krijgen.
De lekkerste Kinderboekenweek aller tijden, zo promoot organisator CPNB het thema van dit jaar. Daar horen kinderkookboeken bij, snappen uitgevers. Veel kookboeken.Dat wordt dus kiezen. Lastig, want er zitten mooie exemplaren bij. Een boek over Vera de Muis bijvoorbeeld. Of een boek dat kinderen samen met hun oma achter het fornuis wil krijgen (zie kader).
Twee toppers op de stapel zijn ”Lekker opscheppen!” van Karin Luiten, bekend van de website kokenmetkarin.nl, en ”Hoe overleef ik als keukenprins(es)?” van Francine Oomen, auteur van de onder tieners populaire Hoe-overleef-ikboeken. Waar de verhalen in die serie soms ver van een christelijke levenswijze afstaan, kunnen ouders dit kookboek zonder problemen aan hun kinderen voorschotelen.
Beide boeken hebben functionele, cartoonachtige illustraties. Ze zijn soms (Oomen) of vaak (Luiten) gecombineerd met fotomateriaal. Zoals op het omslag van ”Lekker opscheppen”: een foto van een theepotje met getekende kinderen die over deksel, tuit en handvat heen buitelen.
Ook niet onbelangrijk: beide schrijvers weten de juiste toon te treffen om zelfs de stoerste meisjes en jongens wat te leren. Zo is in het boek van de eerste de pagina met onder meer waarschuwingen rondom hygiëne en scherpe messen geïllustreerd met een rij verveelde kinderen. In denkwolkjes teksten als: „pfff”, „duh!” en „jaha”… En even later schrijft ze, als aardappelkroketjes de olie in moeten: „Laat dat je vader of moeder maar lekker doen.”
McDinges
In Oomens kookboek is het vooral het perspectief dat het ’m doet. De diverse verhaalpersonages uit de serie nemen elk een hoofdstuk voor hun rekening. Door die aanpak komt de boodschap (over bijvoorbeeld gezond eten) beter over.
Oomen breekt een lans voor bewust omgaan met dier, mens en milieu. Niets mis mee, maar haar argumenten voor het eten van minder –of helemaal geen– vlees komen op wel erg veel plekken terug.
Ook Luiten neemt af en toe stelling tegen populaire eetpatronen. Over aardappelpuree: „Aardappelpuree uit een zakje? Bah! Zelfgemaakt is 100 keer lekkerder.” En bij een recept voor hamburgers: „de snackbar en McDinges kunnen wel inpakken.”
Haar recepten –van soesjestaart tot rijstsalade– zijn eenvoudig en smakelijk, passend bij de uitgangspunten van haar site. Die van Oomen –van hartige havermoutkoekjes tot tomatensalsa– zijn over het algemeen een fractie ingewikkelder en verrassender.
Weetjes te over in beide boeken, op een fraaie manier gepresenteerd. Ouders leren en passant mee. Geen idee of de aardappels in de voorraadkast vastkokend of kruimig zijn? Los dan, aldus Luiten, 100 gram zout op in heet water en laat afkoelen. Drijft de aardappel, dan is hij vastkokend. Zinkt hij, dan is het een kruimig soort. Hoe handig.
N.a.v. ”Lekker opscheppen! Kookboek voor kinderen”, door Karin Luiten; uitg. Ploegsma, Amsterdam, 2009; ISBN 978 90 216 6748 5; 119 blz.; 17,90; ”Hoe overleef ik als keukenprins(es)?”, door Francine Oomen; uitg. Querido, Amsterdam, 2009; ISBN 978 90 451 0984 8; 96 blz.; 11,95.
Meer keukenpret
”Koken met oma” (Inmerc, € 19,95)
Recepten voor ”omagerechten”, maar ook voor Spaanse zoete deegslierten en eigentijdse filobuideltjes.
- Op kinderen toegespitste fotopagina’s.
– Oma wordt nostalgisch neergezet (in plaats van een staafmixer gebruikt ze een groentemolen), maar maakt wel quasadilla’s en lamskebab.
– Recepten vragen enige ervaring. Kind moet bijvoorbeeld zelf bedenken hoe het boter smelt in de magnetron.
”Snoep verstandig, eet een boek” (De Fontein, € 13,95)
Interviews met 35 kinderboekenauteurs. Elke schrijver geeft een recept weg.
- Ruimte om vrienden hun favoriete recept te laten opschrijven.
– De recepten verschillen flink in moeilijkheidsgraad.
– Het taalgebruik van enkele auteurs laat te wensen over.
”Koken met Vera” (De Vier Windstreken, € 18,95)
Nostalgische recepten zoals krakelingen en jam, maar ook vondsten met namen als kamelenpoep. Met tekeningen van Marjolein Bastin.
- De recepten zijn elk verpakt in een kort verhaal.
– De auteur laat regelmatig een bastaardvloek vallen.