Meerderheid Ieren voor ‘Lissabon’
De Ierse bevolking zal tijdens het referendum van 2 oktober waarschijnlijk instemmen met het hervormingsverdrag van de Europese Unie. Dat blijkt uit peilingen die eind vorige week zijn gehouden.
Vorig jaar wezen de Ieren het verdrag, dat ook bekendstaat als het Verdrag van Lissabon, af, maar premier Brian Cowen gelooft dat ditmaal wel een meerderheid ja zal zeggen. Ierland wist onlangs op al zijn punten van bezwaar concessies van de andere lidstaten los te krijgen. De op schrift gestelde toezeggingen garanderen Ierland militaire neutraliteit en zeggenschap over zijn belastingen en abortuswetgeving. Ierland wist ook gedaan te krijgen dat alle lidstaten met een eigen commissaris in de Europese Commissie vertegenwoordigd blijven.Ierland is het enige EU-land waar de bevolking zich direct over het verdrag mag uitspreken. Volgens een peiling van The Irish Times is momenteel 48 procent van de Ieren voorstander van het verdrag, 31 procent tegenstander en 19 procent zou nog niet hebben besloten hoe te stemmen. Als de twijfelaars niet worden meegerekend, komt dat neer op een verhouding van 59 procent ja- tegen 41 procent nee-stemmers.
„Het zou een vergissing zijn om in dit stadium zelfgenoegzaam te worden”, schrijft echter The Irish Times, die pro-Lissabon is. „Alle vaart die erin zit ligt op dit moment bij het nee-kamp”, aldus de krant.
En inderdaad, de tegenstanders van het verdrag laten zich niet onbetuigd. Overal in Ierland hangen posters waarop gewaarschuwd wordt voor wat de EU allemaal met Ierland van plan zou zijn. Zo zou Brussel euthanasie willen legaliseren in Ierland, van plan zijn het land te overspoelen met Turkse gastarbeiders, het Ierse minimumloon van 8,65 euro willen verlagen tot 1,84 euro en het voornemen koesteren om de dienstplicht in te voeren voor Ierse soldaten, zodat die kunnen worden ingezet bij toekomstige missies van de EU.
Voorstanders van het verdrag blijven erop hameren dat het voornaamste doel is de Europese regelgeving aan te passen aan de omstandigheden, die door de oostwaartse uitbreiding van de EU de afgelopen jaren sterk zijn veranderd. Ook zou het het prestige van de EU op het wereldtoneel moeten vergroten. Ierland hoeft onder het verdrag niets tegen zijn zin te doen, zo houden de voorstanders vol.
De Rooms-Katholieke Kerk in Ierland heeft haar leden verzekerd dat de uitslag van het EU-referendum geen invloed heeft op het Ierse abortusbeleid. De kerk gaat niet zo ver dat ze een stemadvies geeft. Rooms-katholieken kunnen met een gerust geweten zowel ja als nee stemmen bij het referendum, aldus een commissie van de Rooms-Katholieke Kerk in Ierland. Circa 95 procent van de Ierse bevolking is rooms-katholiek.
Voor de –rooms-katholieke– prolifebeweging Coir gaat de RK-Kerk in Ierland niet ver genoeg. „Het Verdrag van Lissabon leidt tot een Europese superstaat waarin prolifewetten overboord worden gegooid”, aldus Coirwoordvoerster Niamh Ui Bhriain. Coir en andere prolifegroepen hebben herhaaldelijk gewaarschuwd dat onder het Verdrag van Lissabon de Ierse prolifewetgeving aan die van het Europees Hof van Justitie wordt onderworpen. „Met ander woorden, het Europees Hof beslist dan over abortus in Ierland”, zegt Ui Bhriain.
Ui Bhriain hecht geen waarde aan de op schrift gestelde toezeggingen die Ierland zeggenschap over abortuswetgeving garandeert. „Die toezegging had in de verdragtekst moeten worden opgenomen. Die schriftelijke toezegging heeft als het erop aankomt geen enkele waarde.”