De ouders van de twee jongens deden donderdag aangifte bij de politie van de verdwijning. Zij beweerden dat de scholieren een week geleden in de Oekraïne waren.

Een van de leerlingen zit op het Regionaal Opleidingen Centrum (ROC) in Amsterdam. Hij werd vorige week woensdag absent gemeld. Niets wees erop dat hij zich inliet met moslimradicalisme, totdat hij zich enkele maanden geleden begon af te zonderen. Hij droeg sinds enige tijd een hoofddeksel en liet een baardje groeien.

Saïdi Rabah van de Unie van Marokkaanse moskeeën in Amsterdam (UMMA) zei telefonisch contact gehad te hebben met de jongens. Volgens hem had één van hen toen al spijt van zijn actie en wilde hij terug naar Nederland. In het laatste telefoongesprek met zijn ouders afgelopen zaterdag vertelde deze jongen dat bij de grens met Tsjetsjenië heel veel sneeuw lag en dat toegang tot de Russische deelrepubliek onmogelijk was.

Zijn reisgenoot had zondag voor het laatst contact met zijn familie. Kennelijk wilde ook hij terug.

Het Amsterdamse ROC wil geen commentaar geven op de kwestie. „We willen niet meewerken aan het criminaliseren van een scholier als er geen harde feiten zijn”, aldus een woordvoerder.

Het is al eerder voorgekomen dat jongeren in Nederland in verband zijn gebracht met de jihad („heilige oorlog”). In januari 2002 werden twee jongemannen uit Eindhoven in Kasjmir doodgeschoten door Indiase grenswachten. De Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) vermoedde toen dat de jongens, die van Marokkaanse afkomst waren, waren geronseld door moslimradicalen.

In december vorig jaar bracht de AIVD een rapport uit waaruit bleek dat leidende figuren uit de moslimwereld er de afgelopen jaren in geslaagd zijn tientallen overwegend jonge Marokkanen in ons land te ronselen voor terreuraanslagen. De rekruten hadden volgens de AIVD verklaard als martelaar te willen sterven.

De moslimrekruteurs zouden deel uit maken van een internationaal netwerk, dat ook in andere Europese landen actief is. De rekruteurs zijn veelal religieus en militair getraind in Afghanistan. Bij het ronselen van jonge Marokkanen volgen ze de strategie van een religieuze sekte. „De rekruten worden volledig gehersenspoeld”, zei AIVD-directeur Van Hulst bij de presentatie van het rapport.

Saïdi Rabah van de Unie van Marokkaanse moskeeën in Amsterdam denkt niet dat de twee jongens vanuit een van de moskeeën in Amsterdam zijn benaderd voor de jihad. „De jongens hadden een matig contact met de moskeeën.” De UMMA gaat binnenkort met de gemeente over de kwestie praten.