Blix eist meer concessies Irak
Dat de eerste Iraakse wetenschapper zich zonder aanwezigheid van iemand van de overheid heeft laten ondervragen door de wapeninspecteurs toont aan dat Irak „moeite doet.” Dat zei hoofdinspecteur Hans Blix vrijdag in Wenen, waar hij was om 59 nieuwe wapeninspecteurs toe te spreken die binnenkort naar Irak gaan. Blix eiste tegelijkertijd echter meer concessies van Bagdad.
Een Iraakse bioloog heeft zich donderdag 3,5 uur lang laten ondervragen door de wapeninspecteurs. Dat was voor het eerst: tot nu toe weigerde Irak toestemming te geven voor dergelijke verhoren, hoewel Bagdad zei dat de wetenschappers zelf niet wilden omdat zij vreesden dat hun woorden zouden worden verdraaid.
Blix is verheugd over de Iraakse concessie, maar hij verwacht er meer. Vandaag brengt hij samen met zijn collega Mohamed al-Baradei van het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie (IAEA) een bezoek aan Bagdad. Zij eisen een „drastische verandering” in de Iraakse opstelling, zoals al-Baradei het afgelopen week uitdrukte. „Zonder actieve medewerking van Iraakse zijde is het moeilijk om effectieve inspecties te bewerkstelligen”, zegt Blix.
Al-Baradei noemt het bezoek van dit weekeinde doorslaggevend. Als Irak behalve op het punt van de wetenschappers niet ook toestemming geeft voor het gebruik door de inspecteurs van een Amerikaans spionagevliegtuig, niet ook wetgeving invoert om massavernietigingswapens te verbieden en niet ook duidelijk maakt wat er met voorraden chemische en biologische wapens uit het verleden is gebeurd, dan hebben Blix en al-Baradei weinig positiefs te melden als zij volgende week vrijdag opnieuw verslag uitbrengen aan de Veiligheidsraad.
De Amerikaanse president George Bush riep de Veiligheidsraad donderdagavond al op een nieuwe resolutie aan te nemen die een aanval op Irak mogelijk maakt. Britse en Amerikaanse diplomaten melden dat Groot-Brittannië mogelijk een voorstel voor zo’n resolutie indient als uit het verslag van Blix en al-Baradei van volgende week blijkt dat de Iraakse medewerking nog steeds onder de maat is.
Dat die resolutie wordt aangenomen, is verre van zeker: op dit moment zijn de meeste leden van de Veiligheidsraad tegen zo’n resolutie. Zij willen de wapeninspecteurs meer tijd geven.
De Russische minister van Buitenlandse Zaken, Igor Ivanov, zei gisteren dat er momenteel geen reden is om geweld te gebruiken. Dat is een „uitzonderlijke maatregel met grote gevolgen voor het land en met grote internationale gevolgen.” Alleen in uitzonderlijke situaties moet tot gewelddadig ingrijpen worden besloten, aldus de minister.
