Beleggen met kerkgeld
Stichting de Zending der Protestantse Kerk in Nederland heeft in 2008 bijna 8 miljoen euro verloren op de beurs. Dat werd bekend bij de presentatie van de jaarrekening. De kleine synode van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) heeft zich gisteren over de jaarrekening gebogen. Iets veranderen aan de cijfers kon het college, dat zich vooral bezighoudt met financiële zaken binnen de PKN, natuurlijk niet.
Dat zo’n fors verlies voor een organisatie die kerkgeld beheert de aandacht vraagt, was het bestuur van de stichting wel duidelijk. Aan de jaarrekening is dan ook een aparte uitleg toegevoegd waarin nadere informatie wordt gegeven over de gang van zaken.De stichting is sinds 2000 een zogenaamde vermogensbeheerstichting die het geld, dat in de Nederlandse Hervormde Kerk grotendeels bij elkaar was gebracht uit de verkoop van het zendingshuis en een aantal dienstwoningen, beheert. Het doel van de stichting is om met het eigen vermogen –in het jaar 2000 was dat ruim 29 miljoen euro– zo veel mogelijk geld te verdienen. Dat geld wordt dan weer uitgegeven aan zendingsactiviteiten van de Protestantse Kerk.
Jarenlang waren de rendementen hoog. In 2007 was het eigen vermogen aangegroeid tot 36,8 miljoen euro. Kerk in Actie, de zendingspoot van de PKN, voer er wel bij. Van 2000 tot en met 2008 keerde de beheerstichting in totaal 21,8 miljoen euro uit aan deze organisatie.
Verleden jaar bleek echter dat aandelen niet alleen kunnen stijgen in waarde maar ook flink kunnen dalen. De wereldwijde economische crisis deed de aandelenmarkten over de hele wereld schudden op hun fundamenten. De zendingsstichting van de PKN ontkwam niet aan de malaise en verloor ruim 7,9 miljoen euro. Het eigen vermogen bedraagt nu nog 28,9 miljoen euro. Iets minder dan in het beginjaar 2000.
Het ging allemaal dus nog net goed. De stichting zegt over dit jaar zelfs nog zo’n 3 miljoen euro uit te kunnen keren aan Kerk in Actie. Het kan echter niet anders of de vraag komt boven of kerken en charitatieve instellingen wel zulke grote risico’s moeten willen lopen.
Wie deze vraag financieel wil beantwoorden, wijst natuurlijk op het mooie bedrag dat in de loop der jaren door succesvolle beleggingen bestemd kon worden voor de zending. Had de stichting het geld op een spaarrekening gezet dan had Kerk in Actie veel minder geld overgemaakt gekregen.
Toch is daar in de kerk niet alles mee gezegd. De PKN kent sinds 2007 een nota onder de titel ”Duurzaamheid en Beleggingen”. Dit rapport, dat ook wel een beleggingsstatuut wordt genoemd, geeft het kader aan waarbinnen kerkelijke organisaties hun geld moeten beheren en hoe risicovol de beleggingen mogen zijn. Het is verstandig dat het synodebestuur nu heeft toegezegd met een evaluatie te komen over het door kerk en kerkelijke organisaties gevoerde beleggingsbeleid. Eventueel wordt het beleggingsstatuut naar aanleiding van deze evaluatie aangepast. Het is evenwel niet verstandig dat het synodebestuur met zo’n evaluatie wacht tot maart 2010. De wereld van het snelle geld eist nu eenmaal snelle actie.
