Naïeve rechters en de brute B.
Je zult raadsheer bij het gerechtshof in Arnhem zijn, ’s avonds thuiskomen om bij de piepers aan te schuiven en dan van vrouwlief de volle laag krijgen. “Lees ik in de krant dat jullie een onmens hebben vrijgelaten. Die man heeft vrouwen met een honkbalknuppel mishandeld, als vee verkocht, onder dwang laten aborteren en in ijskoud water gegooid om te voorkomen dat ze er als gevolg van zijn vuistslagen bont en blauw zouden uitzien. Ben je een haartje betoeterd!”
Uit het leven gegrepen? Ik denk het niet. Gebeurde het maar. Dan zou Saban B. wellicht nooit zijn vrijgelaten. Dan zouden de Gelderse raadsheren uit angst voor het ziedende thuisfront zich wel drie keer hebben bedacht voordat ze de brute B. de kans gunden de kuierlatten te nemen.Zoals bekend besloot het hof in Arnhem de vrouwenbeul Saban B. begin september verlof te geven om vrouw en kind te bezoeken. Weliswaar lag dat in lijn met het advies van het openbaar ministerie maar van het OM kun je in ieder geval nog zeggen dat dat ten halve keerde in plaats van ten hele te dwalen. De vertegenwoordiger van het OM bij het hof, de advocaat-generaal, verzocht namelijk op 10 september om Saban weer snel op water en brood te zetten. Ontdekt was dat hij ons land wilde ontvluchten en dat wilde het OM uiteraard voor zijn. Om die reden werd hij in de boeien geslagen. Maar de rechters meenden dat het zo’n vaart niet zou lopen en lieten hem opnieuw naar buiten wandelen.
Wat ik me op zo’n moment afvraag, is welke afweging de betrokken rechters hebben gemaakt. Zijn het studeerkamergeleerden, compleet losgezongen van de misdadige werkelijkheid? Dat kun je je bijna niet voorstellen. Je hoeft echt niet op de Telegraaf te zijn geabonneerd om te weten waartoe de verdorvenheid van het menselijk hart zoal toe kan leiden.
Komt het doordat deze rechters al te royaal met het D66-sop zijn overgoten? Er is enkele keren onderzoek gedaan naar de politieke voorkeur van rechters en toen scoorde die partij opvallend hoog. Tussen de 20 en 40 procent van onze zittende magistratuur bleek zich verwant te voelen met het gedachtegoed van de democraten.
We zijn dat met z’n allen misschien een beetje vergeten maar deze partij werd indertijd opgericht om juist de confessionele partijen te bestrijden. Nederland moest worden ‘gereinigd’ van de christelijke tradities en losgemaakt van het christelijk erfgoed. Nou, dat hebben we geweten. De notie dat de mens voortdurend geneigd is tot het kwade, zoals het christendom belijdt, werd geleidelijk weggedrukt. Als de mensheid maar genoeg zou worden gestimuleerd tot het goede, zou het allemaal wel in orde komen.
Die fatale misvatting valt moeilijk los te zien van het gegeven dat D66 een elitaire partij is. Op partijvergaderingen zul je weinig tot geen mensen aantreffen die de volgende dag in een bouwkeet worden verwacht. Dat verklaart wellicht waarom veel rechters zich zo goed bij die partij thuis voelen. Als je maar ver genoeg van de maatschappelijke werkelijkheid bent verwijderd, kun je allerlei utopieën koesteren zonder dat je naïeve beeld wordt gecorrigeerd.
Pas hoorde ik van een rijke buurt in een middelgrote stad waar vijf rechters dicht bijeenwonen. Ik vrees dat het symptomatisch is. Als je iedere dag op de golfbaan met elkaar fantaseert hoe de wereld eruit zou moeten zien zonder dat je die wereld echt kent, ga je op den duur in je eigen dromen geloven.
Hoe zou die zitting van de raadkamer in Arnhem zijn verlopen? Ongeveer zo?
„Voorzitter: Aan de orde is het verzoek van het openbaar ministerie om Saban B. weer in voorlopige hechtenis te nemen. Deze hechtenis is onlangs geschorst om hem de gelegenheid te bieden zijn vrouw en zijn pasgeboren kind te bezoeken. Wat vinden we van dit verzoek?
Rechter: Ik heb toch wel problemen met het verzoek. Het is bijzonder gunstig voor de ontwikkeling van het kind om zijn vader te leren kennen. Het is wetenschappelijk aangetoond dat kinderen zich al heel vroeg aan hun vader hechten. Ook voor meneer B. zal het goed uitwerken. Hij zit in een zwaar gevangenisregime en ook voor zijn ontwikkeling zal het verlof gunstig uitpakken.
Voorzitter: Maar er is wel een complicatie. In het dossier zit een document van de nationale recherche dat meneer vluchtgevaarlijk is. Hij zou zelfs een vluchtplan hebben uitgewerkt en is om die reden aangehouden tijdens zijn verlof.
Andere rechter: Ik zie hem nog niet vluchten. Hij beleeft zijn verantwoordelijkheid voor vrouw en kind heel intens. De nationale recherche heeft doorgaans weinig oog voor de humane aspecten. Juist door meneer B. begripvol tegemoet te treden, zal er een gevoelige snaar bij hem worden geraakt.
Voorzitter: Ja, ik deel dat gevoelen. We moeten als zittende magistratuur bestand zijn tegen de druk van de recherche en het openbaar ministerie.
Rechter 1: Precies. Laten we ons ook realiseren dat meneer Saban een allochtoon is. Hij is hier onder moeilijke omstandigheden opgegroeid. De Turkse gemeenschap wordt in onze samenleving zwaar gediscrimineerd. Het opvoedingsklimaat in allochtone kringen wordt hierdoor gestempeld. Dat meneer B. is ontspoord, moeten wij tegen die achtergrond zien. Gelukkig heeft hij nu een vrouw leren kennen met wie hij een nieuw bestaan wil opbouwen. Wij moeten hem hierin stimuleren. Ik bepleit afwijzing van het verzoek.
De andere rechters knikken instemmend en aldus wordt besloten. Wel wijst de voorzitter er nog op dat de media verontwaardigd zullen reageren maar dat wordt voor lief genomen. De stem van het volk mag ons niet van de wijs brengen, besluit de voorzitter.”
Ik hoop van harte dat het zo niet is gegaan en dat ik er kilometers naast zit. Maar hoe anders kun je tot zo’n beslissing komen? We zullen het niet te weten komen, het NRC-interview met de president van het hof ten spijt, want het geheim van de raadkamer is goed beschermd. En dat de rechterlijke macht onafhankelijk is, moet vooral zo blijven. Maar volgens mij zou een maatschappelijke stage van een paar maanden voor deze beroepsgroep wonderen doen.
