„Verkiezing geeft christen zekerheid”
„Ik zend de mensen in geen geval naar Gods verborgen verkiezing. Ik beveel hen rechtstreeks naar Christus te gaan. Want buiten Christus zou Gods heil verborgen blijven.” Dat is Calvijn in het kort over de uitverkiezing, aldus ds. J. J. van Eckeveld.
De predikant uit Zeist sprak zaterdag in Gouda op de zomerconferentie van het deputaatschap voor studerenden van de Gereformeerde Gemeenten voor ruim honderd jongeren over ”Calvijn en de uitverkiezing”. Vrijdag werd de betekenis van Calvijn uitgediept in workshops en een lezing over zijn leven.Ds. Van Eckeveld liet zien hoe Calvijn in zijn spreken over de uitverkiezing werd beïnvloed door Augustinus. „Calvijn voelde zich net als vrijwel alle reformatoren eensgeestes met Augustinus. In zijn ”Institutie” citeerde hij de kerkvader erg veel.”
Calvijn wilde in zijn leer van de zogenaamde ”dubbele predestinatie” op één lijn blijven met Paulus en Augustinus, aldus de predikant. „Dubbele predestinatie betekende volgens Calvijn dat mensen niet allen onder gelijke conditie geschapen zijn. Sommigen zijn ten dode geschapen, anderen ten leven.”
Dat kwam Calvijn op kritiek te staan: „Hij werd gemaand bescheiden te blijven ten aanzien van de verwerping. Maar Calvijn wilde Gods soevereine wil handhaven.”
Het zogenoemde ”decretum horribile” betekent geen afschuwelijk, maar een huiveringwekkend besluit, stelde ds. Van Eckeveld. „De verwerping moet een keus van God zijn, anders gaat er iets buiten Hem om en is Hij geen God meer.”
Het was voor Calvijn geen vraag of over de verkiezing gepreekt moest worden. „Het ging hem om Gods eer en om de zekerheid van de gelovigen. Dat laatste was voor hem een extra belangrijk punt, omdat de maatschappij veel onzekerheid met zich meebracht. Genève herbergde veel vluchtelingen. In de verkiezing houdt God deze pelgrims voor dat Hij alles in Zijn handen houdt en Zijn doel zeker zal bereiken. Dat geeft troost, toen en nu.”
De verkiezing is volgens Calvijn ook een bijzondere aansporing tot heiligheid, uit dankbaarheid voor Gods genade. „Maar voor Calvijn was Gods eer het belangrijkst. In de verkiezing wordt de mens op het diepst vernederd en God op het hoogst verhoogd.”
De discussie ging over het aanbod van genade. Kan genade aan alle mensen worden aangeboden als niet allen uitverkoren zijn? „Calvijn wijst hier op Deuteronomium 29:29”, aldus de predikant uit Zeist. „De verborgen dingen zijn voor God en wij mensen moeten ons bij de geopenbaarde dingen houden. Gods geopenbaarde wil is dat Hij geen lust heeft in de dood van de goddeloze. De uiterlijke roeping tot geloof en bekering komt tot allen, maar de Heilige Geest werkt dat niet bij iedereen.”
