Het aantal werkende ouderen (tussen 55 en 65 jaar) moet volgens De Geus snel omhoog omdat door de vergrijzing de AOW en de gezondheidszorg onbetaalbaar dreigen te worden. De beoogde coalitiepartners CDA en PvdA willen met de sociale partners een meerjarig sociaal akkoord sluiten over matiging van de lonen. Daarnaast zullen afspraken worden gemaakt over gesubsidieerde arbeid, de WAO, pensioenen en als het aan De Geus ligt dus ook voor het eerst over deelname van ouderen aan het arbeidsproces.

De CDA-bewindsman, die hoopt terug te keren op Sociale Zaken, hield zijn pleidooi dinsdag bij de presentatie van het rapport ”Van Geluk Gesproken” van de Taskforce Ouderen en Arbeid. Dit samenwerkingsorgaan van onder meer werkgevers en vakbonden probeert te stimuleren dat ouderen langer blijven werken. De Friese commissaris van de Koningin, Nijpels, is voorzitter van dit adviesorgaan, dat eind dit jaar zijn eindrapport presenteert.

Het gaat De Geus te ver om de VUT af te schaffen en de pensioenleeftijd te verhogen. Hij wil dat bedrijven het voor ouderen aantrekkelijker maken langer door te werken en hoopt tegelijkertijd dat mensen uit zichzelf meer behoefte krijgen om langer door te gaan.

Bedrijven zouden functies meer moeten aanpassen aan ouderen, ze moeten stimuleren andere functies te accepteren en minder makkelijk de ervaring en kennis van ouderen verloren laten gaan. Dit kan worden vastgelegd in een sociaal akkoord. De Geus ging nog niet in op wat het kabinet de bedrijven te bieden heeft om die maatregelen ook daadwerkelijk te nemen.

De minister is ook van mening dat „het taboe” op demotie, het achteruitgaan in functie en salaris, moet worden opgeheven. Voor veel mensen is dat een reden om te stoppen met werken, terwijl ze eigenlijk wel willen doorgaan. Door juist daarvoor waardering uit te spreken en een passende functie te bieden, zijn werknemers misschien bereid er tegen mindere arbeidsvoorwaarden nog een aantal jaren aan vast te knopen.

Een groot deel van de Nederlanders is er nu nog niet aan toe om langer door te werken, blijkt uit het Algemeen Dagblad van vanochtend. Bijna tweederde van de werknemers wil voor zijn of haar 60e stoppen met werken. Iets minder dan de helft (44 procent) huivert bij het idee na de 65e verjaardag nog aan de slag te moeten. Topambtenaren tipten de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd vorige week nog als „denkbare maatregel” bij informateur Donner. Langer werken moet misschien, maar niemand wil.

Dat veel personeel eerder wenst te stoppen, blijkt uit een onderzoek onder 758 werknemers door de Taskforce Ouderen en Arbeid. Taskforce-voorzitter Ed Nijpels noemt de cijfers „onrustbarend.” Volgens hem realiseert de samenleving zich maar half wat de gevolgen van de vergrijzing zijn. „Deze grijze golf ebt niet zomaar weg. Integendeel: het blijft hoog water. Om de sociale zekerheid en zorg overeind te houden en de betaalbaarheid van pensioenen veilig te stellen, zal Nederland langer moeten werken”, voorspelt Nijpels. Maar de meerderheid van de werkende klasse lijkt daar niets voor te voelen. Slechts 20 procent ziet het zitten om na de 65e verjaardag nog te werken. En dat alleen als er sprake is van voldoende waardering en minder werkdruk.

Op de vraag ”Wat doe je na je 65e”, antwoordt 70 procent van de ondervraagden dat ze dan zijn gestopt met werken. Bijna driekwart van de beroepsbevolking heeft ook al financiële maatregelen genomen om eerder te kunnen stoppen. De Taskforce rekent erop dat in de toekomst meer mensen zich laten overhalen langer te werken.

De RMU reageert enigszins terughoudend op de uitlatingen van minister De Geus. „Er wordt weliswaar naar gestreefd om werknemers langer te laten doorwerken. Daar is niets mis mee, maar de RMU meent dat dit streven meer draagvlak zal krijgen als er vanuit de sociale partners meer aandacht komt voor verbetering van de arbeidsomstandigheden, zoals minder stress, meer verlofmogelijkheden voor oudere werknemers en stimulering van deeltijdpensioen. Werknemers in bedrijfstakken als de bouwnijverheid, de metaal en het beroepsgoederenvervoer zijn rond hun zestigste uitgeblust en snakken naar een prepensioen”, aldus RMU-onderhandelaar C. Baggerman.