Drie van de vier grote fracties zien er niets in. Alleen de partij waar Plasterk zelf lid van is, de PvdA, reageert positief.Minister Plasterk zei maandag tijdens de opening van het academisch jaar in Enschede dat hij het stelsel van hoger onderwijs kritisch tegen het licht gaat houden. Hij stelt een commissie in die een vergelijking maakt tussen het Nederlandse systeem van hogescholen en universiteiten en andere systemen in de wereld. De commissie moet maart volgend jaar rapporteren. Daarna neemt de minister een standpunt in.

„Het stelsel van ons hoger onderwijs begint uit zijn voegen te barsten”, vindt de bewindsman. Hoger onderwijs is niet meer voorbehouden aan een kleine minderheid van de bevolking. De onderwijsminister vindt ook dat leerlingen te vroeg moeten kiezen voor een studie.

Plasterk schetste als positief voorbeeld de opbouw van het hoger onderwijs in Californië. Daar zijn tweejarige community-colleges, die voor velen een beroepsopleiding zijn en voor sommigen een opstap naar hoger onderwijs. Dan zijn er vierjarige colleges die opleiden tot een brede bachelor, vervolgens de universities met nadruk op onderwijs en toegepast onderzoek en tot slot de research university, de wetenschappelijke top, waar studenten ook kunnen promoveren.

CDA-Kamerlid Van Dijk vindt dat de minister onzorgvuldig te werk gaat. „Je moet eerst een probleem definiëren, dan een advies vragen en dan een standpunt innemen. Ik vind dat de minister het probleem niet helder heeft benoemd en dat hij ook al een oplossingsrichting voor ogen heeft.” Van het CDA hoeft het huidige hoger onderwijsstelsel niet op de schop.

Dat is ook de lijn die VVD en SP kiezen. Zijlstra (VVD): „Het is een typische PvdA-reflex om bij problemen direct te denken aan een stelselwijziging. Als er een stelselwijziging zou komen, heeft dat ook gevolgen voor het voortgezet onderwijs en daar is de VVD tegen.” SP-Kamerlid Van Dijk wil het bestaande hoger onderwijsstelsel handhaven. PvdA-Kamerlid Besselink vindt het goed dat Plasterk een commissie instelt die de problemen en mogelijkheden in kaart brengt.

De kleinste regeringspartij, de ChristenUnie, is niet tegen het instellen van een commissie, maar vindt ook dat andere stelsels nadelen hebben. Het toetsingscriterium voor de CU is de algemene toegankelijkheid van het hoger onderwijs voor iedereen, aldus het Kamerlid Anker.