Mandela heeft zich eerder kritisch uitgelaten over de Amerikaanse Irak-politiek, maar niet eerder werd hij zo persoonlijk als donderdag in een toespraak voor het Internationaal Vrouwenforum. „Een wereldmacht met een president die (…) niet in staat is helder na te denken wil de wereld in een holocaust storten.”

Een woordvoerder van het Witte Huis reageerde op Mandela’s uitspraken door te wijzen op het ingezonden stuk dat acht Europese staatshoofden en regeringsleiders gisteren publiceerden in de Britse krant The Times. „De president geeft uiting aan zijn dank aan de vele Europese leiders die er duidelijk anders over denken. Hij begrijpt dat er mensen zijn die liever niets doen aan een groeiend gevaar dat mogelijk uitdraait op een holocaust.”

Mandela, die Irak overigens oproept beter samen te werken met de wapeninspecteurs, stoort zich er vooral aan dat Bush zich niets gelegen laat liggen aan de Verenigde Naties, en hij suggereert racisme als een mogelijk motief. „Waarom gedragen de VS zich zo arrogant? Is het omdat de secretaris-generaal van de VN nu zwart is? Ze deden dit nooit toen de secretarissen-generaal blank waren.”

Het land dat atoombommen heeft gegooid op Hiroshima en Nagasaki ontbeert moreel gezag, aldus Mandela. „Wie zijn zij dat zij nu doen alsof zij de politieagent van de wereld zijn, en degenen die voor de bevolking van Irak beslissen wat er met haar regering moet gebeuren? Als er een land is dat onzegbare wreedheden heeft begaan, zijn het de Verenigde Staten van Amerika. Ze geven niets om mensen.”

Ook de Britse premier Tony Blair, Bush’ trouwste bondgenoot, blijft niet gespaard voor Mandela’s felle kritiek. „Hij is niet langer premier van Groot-Brittannië. Hij is minister van Buitenlandse Zaken van de VS.”